Laiklik: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Babatolian (mesaj | katkılar)
+
Babatolian (mesaj | katkılar)
+
44. satır:
*Gerçekten demokratik bir toplum lâik bir kültürel yapıya sahip olması gerekir: Birincisi; ahlâk ve dini birbiri ile eşitlememek, ateistleri damgalamamak, başkalarının dinsel ilgi ve amaçlarına saygı göstermek ya da kamu görevi için dinsel inanışı yeterlilik kapsamında tutmamak. Elbette ki, sonraki anlamda lâiklik Birinci Anayasal Düzenleme içinde gösterilmez. Bu durum yasa değil, duyarlılık konusudur.
** [[Ellen Willis]], [http://www.thenation.com/doc/20010219/willis "Freedom from religion"], ''The Nation'' (19 Şubat 2001)
 
*Laiklik, hayatı ruhani kürede yaşamak isteyenlerle, dünyevi kürede yaşamak isteyenler arasındaki alan paylaşımının adı olmaktadır. Bu açıdan tarafsız bir terim olan laisite (laiklik y.n.) yerine belirli bir tepeden inmecilik belirleyen laisizm (veya sekülerizm) tarafından ifade edilmesi hem yanlıştır, hem de ruhani dünyayı dünyevi dünyanın içinde kapsama ve tanımlama eğilimi belirtmesi açısından, kavramı hiç de açıklayıcı nitelikte olmamaktadır.<ref>Cogito, Sayı 1, Laiklik ya da bu dünyayı yaşayabilmek, Mehmet Ali Kılıçbay</ref> --[[Mehmet Ali Kılıçbay]]
 
*Cumhuriyetin erken döneminin siyasal uygulamalarının bir yandan çok radikal ve katı olduğundan söz edilip, diğer yandan bunların dönüştürücü etkisini küçümsemek, bazen sadece iyimser ve samimi bakış açılarını yansımakla birlikte, çoğunlukla içi boşaltılmış dinsel kavramların siyasete kodlanmasına bahane olmuştur.<ref>Laiklik Tartışması ve Siyasal İslam, Nuray Mert</ref> --[[Nuray Mert]]
 
*Laiklik, ruhani kısmı kurutulmuş ve [[Jules Ferry]]’nin ilk olarak yasamaya intikal ettirdiği bir politik [[Auguste Comte|Comte]]’çuluktur. [[Auguste Comte|Comte]]’un gerisinde hangi ana düşünceyi buluyoruz? [[Marquis de Condorcet|Condocet]]’ninkini. --[[Burhan Oğuz]]
 
*Laiklik Türkiye’de [[aydınlanma]]nın, [[özgürlük|özgür]] düşüncenin, [[bilim]]in ve [[demokrasi]]nin yolunu açmıştır. --[[Deniz Kavukçuoğlu]]
 
* Ben Türkiye [[çağdaşlaşma]]sınınçağdaşlaşmasının geçmişinin inip çıkışlarına dayanak ileri sürüyorum ki, ne denli geri dönme çabaları olursa olsun hiçbiri [[tarih]]sel oluşumu durduramayacaktır. Tersine daha da ileriye itecektir. Bu yapıtı okuyun, kaç kez böyle geriye dönük çabalar olduğunu, kaç kez hepsinin saman alevi gibi sönerek daha ileriye doğru atılımlara yol açtığını göreceksiniz.<ref>[http://www.ykykultur.com.tr/kitap/turkiyede-cagdaslasma Türkiye'de Çağdaşlaşma, Niyazi Berkes, YKY]</ref> --[[Niyazi Berkes]]
 
*Çağdaşlaşmacılık [ç.n. sekülerizm] içinde bulunduğumuz bu yaşama ait bir görevin yasasıdır ki bundan katışıksız insana ait değerlendirmeler ve de başlıca olarak teolojiyi belirsiz veya yetersiz veya güvenilmez veya inanılmaz olarak bulan kişilerin değerlendirmeleri kast olunur. Temel ilkeleri üç başlıktadır: (1) Maddesel anlamda bu [[yaşam]]ın ilerletilmesi. (2) [[Bilim]]in insan çabası için hazır oluşu. (3)[[ İyi]]yi yapmanın iyi oluşu. Başka bir iyilik olsun olmasın bu yaşamın iyi oluşu bir iyiliktir ve iyiyi görmek de iyidir.<ref>British Secularism, George Holyoake, 1896</ref> --[[George Holyoake]]
 
*Laik kelimesi, Yunanca laos kelimesinden gelen laikos kelimesinden alınmıştır. Laos kelimesi eski Greklerde halk anlamın gelirdi. Ortaçağda bu kelime, rahip olmayan ‘halk’ anlamında kullanılmıştır. Bugün Fransızcada kullanılan laicisme tabiri karşılığı olarak İngilizce ve Almancada kullanılan tabir ise Latince saecularis kelimesinden alınmış olup; çağdaş, yani din gibi değişmez değil, zamanla değişir olan anlamına gelmektedir. Şu halde [[halk]]çılık, çağdaşlaşma, uygarlaşma, [[devrim]]cilik kavramları muhtelif dillerde kullanılan tabirlerin kaynakları bakımından da laiklik kavramıyla bir akrabalığa maliktirler.<ref>Teokrasi ve Laiklik, Niyazi Berkes, Adam Yayınları, 1997, s. 91</ref> --[[Niyazi Berkes]]
 
*Neden laiklik hem [[bilim]]in hem de [[demokrasi]]nin temeli oluyor? Çünkü bilimin “geçerlilik” ilkeleri ile demokratik düzeninin “meşruluk” ölçüleri aynı niteliktedir ve hepsi laik özelliktedir.<ref>Türkiye’de Laiklik, Prof. Dr. Özer Ozankaya, Cem Yayınevi, 2000, s. 6</ref> --[[Özer Ozankaya]]
 
* Ben Türkiye [[çağdaşlaşma]]sının geçmişinin inip çıkışlarına dayanak ileri sürüyorum ki, ne denli geri dönme çabaları olursa olsun hiçbiri [[tarih]]sel oluşumu durduramayacaktır. Tersine daha da ileriye itecektir. Bu yapıtı okuyun, kaç kez böyle geriye dönük çabalar olduğunu, kaç kez hepsinin saman alevi gibi sönerek daha ileriye doğru atılımlara yol açtığını göreceksiniz.<ref>[http://www.ykykultur.com.tr/kitap/turkiyede-cagdaslasma Türkiye'de Çağdaşlaşma, Niyazi Berkes, YKY]</ref> -[[Niyazi Berkes]]
 
 
"https://tr.wikiquote.org/wiki/Laiklik" sayfasından alınmıştır