Ömer Hayyam: Revizyonlar arasındaki fark

[[Dosya:Omar Khayyam Profile.jpg|thumb|right|Ömer Hayyam'ın Nişabur, İran'daki büstü.]]

 

*Uyan! Uyumak için önümüzde sonsuzluk var.

*Ya sırtımıza alıp taşıyoruz, ya ayağımızın altına alıp çiğniyoruz; Öğrenemedik bi türlü yan yana yürümeyi...

[[Dosya:Eta Carinae 1.jpg|thumb|right|200px|Ey kör! <br>Bu yer, bu gök, bu yıldızlar <br>boştur boş!<br>Bırak onu bunu da gönlünü <br>hoş tut hoş!<br>Şu durmadan kurulup <br>dağılan evrende<br>Bir nefestir alacağın, <br>o da boştur boş!]]

*Şarap içiyorum, doğrudur.<br>Aklı olan da beni haklı bulur.<br>İçeceğimi biliyordu Tanrı.<br>İçmezsem Tanrı yanılmış olur.

*Şarap içmiyorsan, içenleri kınama bari;<br>Bırak aldatmacayı, iki yüzlülükleri;<br>Şarap içmem diye övünüyorsun, ama,<br>Yediğin haltların yanında şarap nedir ki?<ref>Rubailer, Ömer Hayyam, Neden Kitap, S.47</ref>

*Ben içerim, ama sarhoşluk etmem:<br>Kadehten başka şeye el uzatmam!<br>Şaraba taparmışım, evet, taparım;<br>Ama senin gibi kendime tapmam.

*Ey kör! Bu yer, bu gök, bu yıldızlar boştur boş!<br>Bırak onu bunu da gönlünü hoş tut hoş!<br>Şu durmadan kurulup dağılan evrende<br>Bir nefestir alacağın, o da boştur boş!

 

[[Dosya:Sunrise_Akumal.png|thumb|right|200px|Ne diyeyim ki sana,<br>Varlığın sırları saklı <br>senden, benden,<br>Bir düğüm ki ne sen çözebilirsin, <br>ne ben,<br>Bizimki perde arkasında dedikodu,<br>Bir indi mi perde, <br>ne sen kalırsın ne ben.]]

*Var mı dünyada günah işlemeyen, söyle!<br>Yaşanır mı hiç günah işlemeden söyle;<br>Bana kötü deyip kötülük edeceksen,<br>Yüce Tanrı, ne farkın kalır benden, söyle.

*Dünyayı kim günahsız bilirmiş, söyle!<br>Yaşayan mutlak günah alırmış, söyle!<br>Ben kötülük edince, sen de edersen;<br>İkimizin ne farkı kalırmış, söyle!

*Ne diyeyim ki sana,<br>Varlığın sırları saklı senden, benden,<br>Bir düğüm ki ne sen çözebilirsin, ne ben,<br>Bizimki perde arkasında dedikodu,<br>Bir indi mi perde, ne sen kalırsın ne ben.

 

[[Dosya:Sunrise Asskrem.jpg|thumb|right|200px|Yaşamanın sırlarını bileydin<br> Ölümün sırlarını da çözerdin;<br> Bugün aklın var, bir şey bildiğin yok:<br> Yarın, akılsız, neyi bileceksin?]]

*Yaşamanın sırlarını bileydin<br> Ölümün sırlarını da çözerdin;<br> Bugün aklın var, bir şey bildiğin yok:<br> Yarın, akılsız, neyi bileceksin?

*Seni kuru softaların softası seni!<br>Seni cehenneme kömür olası seni!<br>Sen mi Hak'tan rahmet dileyeceksin bana?<br>Hakka akıl öğretmek senin haddine mi!

*Sevgili, seninle ben pergel gibiyiz:<br>İki başımız var, bir tek bedenimiz.<br>Ne kadar dönersem döneyim çevrende:<br>Er geç baş başa verecek değil miyiz?

 

[[Dosya:Port wine.jpg|thumb|right|200px|Ey canlar, <br>şarapla buldurun bana beni;<br>Yakutlara çevirin <br>kehruba çehremi;<br>Şarapla yıkayın <br>beni öldüğüm zaman,<br>Asmadan bir tabut içinde <br>gömün beni.]]

*Ey canlar, şarapla buldurun bana beni;<br>Yakutlara çevirin kehruba çehremi;<br>Şarapla yıkayın beni öldüğüm zaman,<br>Asmadan bir tabut içinde gömün beni.

*Her gece aklım dalar gider engine.<br>Ağlarım, inciler dolar eteğime.<br>Sevdalıyım, şarap dayanmıyor bana:<br>Kafam baş aşağı çevrik bir tas mı ne!

 

[[Dosya:Persian Scholar pavilion in Viena UN (Omar Khayyam).jpg|thumb|right|200px|Ben, gönlü temiz insana<br>kurban olayım.<br>Gezsin başım üstünde benim, <br>hoş tutayım.<br>Ham insanı al karşına, <br>söylet azıcık,<br>Dön, sonra cehennem ne imiş, <br>gel sorayım.]]

*Ben, gönlü temiz insana kurban olayım.<br>Gezsin başım üstünde benim, hoş tutayım.<br>Ham insanı al karşına, söylet azıcık,<br>Dön, sonra cehennem ne imiş, gel sorayım.

*Biz gerçekten bir kukla sahnesindeyiz:<br>Kuklacı Felek usta, kuklalar da biz.<br>Oyuna çıkıyoruz birer, ikişer ikişer;<br>Bitti mi oyun, sandıktayız hepimiz.

*Dünya üç beş bilgisizin elinde;<br>Onlarca her bilgi kendilerinde.<br>Üzülme; eşek eşeği beğenir:<br>Hayır var sana kötü demelerinde.

*Cennette huriler varmış, kara gözlü;<br>İçkinin de ordaymış en güzeli.<br>Desene biz çoktan cennetlik olmuşuz:<br>Bak, bir yanda şarap, bir yanda sevgili.

*Üzülüp durma, sen de yarından yana<br>Yaşamak böyle günleri fırsat sana<br>Bin yıl önce göçenlere yoldaş olup<br>Ederiz, köhne mabede, yarın veda

*Cennetle, cehennem, var mı gören, gönlüm?<br>Dönmüş kimi gördün, öteden, gönlüm? <br>Bel bağladığım, korkuyla umutta<br>Yok; bir tek işaret, iz bile gönlüm.

 

[[Dosya:Omar Khayyám's solution of third degree equations.png|thumb|right|150px|Ah, benim hesaplarım olmasaydı, derler insanlar,<br>İndirgenir miydi yıl daha iyi belirgenliğe?]]

*Ah, benim Hesaplarım olmasaydı, derler İnsanlar,<br>İndirgenir miydi Yıl daha iyi belirgenliğe?— Hayır<br>Onlar yalnız silip atmak içindiler Takvimden. <br>Daha doğmayan Yarını, ve ölen Geçen günü.<ref>[http://forum.mevsimsiz.net/lofiversion/index.php/t8053.html İran Şiiri]</ref>

*Gözüm, değilsen eğer kör, mezara ağlayıgör<br>Bu fitnelerle geçen ömrü bir hesaplayıgör<br>Ve toprak altını gör, Şah, vezir beraber uyur<br>Karınca ağzına düşmüş, şu ay yüzlüyü gör,

*Ben olmayınca bu güller, bu serviler yok.<br>Kızıl dudaklar, mis kokulu şaraplar yok.<br>Sabahlar, akşamlar, sevinçler tasalar yok.<br>Ben düşündükçe var dünya, ben yok o da yok.

 

 

*En doğrusu, dosta düşmana iyilik etmen;<br>İyilik seven kötülük edemez zaten.<br>Dostuna kötülük ettin mi düşmanın olur:<br>Düşmanınsa dostun olur iyilik edersen.

*Güneşi balçıkla sıvamak elimde değil;<br>Erdiğim sırları söylemek elimde değil;<br>Aklım düşüncenin derin denizlerinden<br>Bir inci çıkardı ki delmek elimde değil.

*Bu dünyaya kendi isteğimle gelmedim ben;<br>Şaşkınlıktan başka şeyim artmadı yaşarken.<br>Kendi isteğimle de gidiyor değilim şimdi,<br>Niye geldik kaldık, niye gidiyoruz bilmeden.

*Eşi dostu verdik birer birer toprağa;<br>Kiminden bir taş bile kalmadı ortada.<br>Sen, yorgun katır, hala bu kalleş çöldesin;<br>Sırtında bunca yük, yürü bakalım hala.

*Dert içinde sevinci bul da yaşa;<br>Haksız düzende haklı ol da yaşa;<br>Sonu nasıl olsa yokluk dünyanın,<br>Varından yoğundan kurtul da yaşa.

*Doyacak kadar aşın varsa,<br>başını sokacak bir damın,<br>insanoğluna kulluk etmiyorsan,<br>başkasının sırtında değilse geçimin,<br>tamam, güneşli günler içindesin.

 

[[Dosya:Heart!.jpg|thumb|right|200px|Düşünce göklerinin baş konağı <br>sevgidir sevgi;<br>Gençlik destanının baş yaprağı <br>sevgidir sevgi;<br>Ey sevginin sırlarından <br>habersiz yaşayanlar,<br>Bilin ki tüm varlığın baş kaynağı <br>sevgidir sevgi.]]

*Düşünce göklerinin baş konağı sevgidir sevgi;<br>Gençlik destanının baş yaprağı sevgidir sevgi;<br>Ey sevginin sırlarından habersiz yaşayanlar,<br>Bilin ki tüm varlığın baş kaynağı sevgidir sevgi.

*Yaşamanın sırlarını bileydin<br>Ölümün sırlarını da çözerdin.<br>Bugün aklın var, bir şey bildiğin yok:<br>Yarın, akılsız, neyi bileceksin?

*Niceleri geldi, neler istediler;<br>Sonunda dünyayı bırakıp gittiler;<br>Sen hiç gitmeyecek gibisin, değil mi?<br>O gidenler de hep senin gibiydiler.