Türkçe atasözleri/B: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Sayfa içeriği 'deli:crazy' ile değiştiriliyor |
88.238.96.57 (k - m - e) tarafından yapılan değişiklik geri alındı. |
||
1. satır:
<div ><small> '''<''' [[Türk atasözleri]] </small></div>
[[Resim:Flag of Turkey.svg|thumb|100px|Türkiye]]
* Baba ekmeği zindan ekmeği, koca ekmeği meydan ekmeği.{{VS|Baba ekmeği zindan ekmeği, koca ekmeği meydan ekmeği}}
* Baba ekmeği zindan ekmeği,koca ekmeği meydan ekmeği.{{VS|Baba ekmeği zindan ekmeği,koca ekmeği meydan ekmeği}}
* Baba koruk yer, oğlunun dişi kamaşır.{{VS|Baba koruk yer, oğlunun dişi kamaşır}}
* Baba koruk yer,oğlunun dişi kamaşır.{{VS|Baba koruk yer,oğlunun dişi kamaşır}}
* Baba malı tez tükenir, evlat gerek kazana.{{VS|Baba malı tez tükenir, evlat gerek kazana}}
* Baba oğluna bir bağ bağışlamış, oğul babaya bir salkım üzüm vermemiş.{{VS|Baba oğluna bir bağ bağışlamış, oğul babaya bir salkım üzüm vermemiş}}
* Baba vergisi görümlük, koca vergisi doyumluk.{{VS|Baba vergisi görümlük, koca vergisi doyumluk}}
*[[Baba]] borç yapar çol çocuk aç yatar.
*[[Baba]] ekmeği zindan ekmeği, koca ekmeği meydan ekmeği.{{VS|Baba ekmeği zindan ekmeği,koca ekmeği meydan ekmeği}}
*[[Baba]] koruk yer, oğlunun dişi kamaşır.{{VS|Baba koruk yer,oğlunun dişi kamaşır}}
*[[Baba]] mirası yanan mum gibidir.
*[[Baba]] oğula bağ bağışlamış, oğul babaya bir salkım üzüm vermemiş.
*[[Baba]]dan mal kalır, kemal kalmaz.{{VS|Babadan mal kalır,kemal kalmaz}}
*[[Baba]]n bana öğüt verirken, ben inek gözünde kırk sinek saydım.
*[[Baba]]sı ölen bey, anası ölen kadın olur.
*[[Baba]]sına hayır etmeyenin kimseye hayrı olmaz.
*[[Baba]]ya dayanma, karıya güvenme.{{VS|Babaya dayanma,karıya güvenme}}
*Babadan ve kocadan, hoca olmaz (Ramazan Güven, Kırıkkale-Keskin’li, 24 Nisan 2007)!
*Babamın öldüğüne yanmıyorum da, “Hüküm Allah’ın!„ diyenlere dayanamıyorum (Enver Oymak, 10.4.1994, Acıpayam-Darıveren’li)!
*Baban döver hurmayla, eller döver yarmayla (F. Dağdaş, 24.2.2000): Aile büyükleri yine merhametlidir, başkaları onlar kadar merhametli olamazlar anlamında. Bu atasözündeki “hurma” kelimesinde; hurma dalının ince olması sebebiyle bununla vurmanın dövme bile sayılmayacağı vurgulanmış olabilir.
*Babasından bir göz evi kalan, yerden direk çıktı demeyle birlikmiş (F. Dağdaş, Dodurgalı, Eylül 1983)!
*Baca eğri de olsa, dumanı doğru çıkar.{{VS|Baca eğri de olsa dumanı doğru çıkar}}
*Bacanak bacanağı görünce arkası (g..tü) harman kadar olur (17.8.2005, 1972’li Hüseyin YAMAN’dan naklen Celil Yaman, 1979’lu, Bartın-Ulus’lu)!
*Bacası görülmeyen yerden kız alınmaz (6.8.2004, Ilgaz’lı Müslüm Hoca)!
*Bacak kadar boyu var, türlü türlü huyu var
*Bağ dua değil, çapa dua ister.
*Bağa bak üzüm olsun, yemeye yüzün olsun.
*Bağa gir izin olsun ki, yemeye yüzün ola.
*Bağlı aslana tavşan bile hücum eder.
*Bağrında merhameti olmayanın dini imanı olmazmış derler (F. Dağdaş, 10.7.2001):Kalbi katı, merhametsiz olmanın kötülüğünü tanımlamak için kullanılan bir atasözü.
*Bana benden olur her ne olursa, başım rahat eder dilim durursa (Ufuk takvimi, 24.01.2001).
*[[Bahar]] çiçeğiyle güzeldir.
*[[Baht]] olmayınca başa, ne kuruda biter, nede yaşta.
*Bakacağın yüze sıçma, sıçacağın yüze bakma.
*Bakarsan bağ, bakmazsan dağ olur.
*Bakkal ölenin borcunu, diriye ödettirir.
*Bakmakla öğrenilseydi, kediler kasap olurdu
*Bal döksen yalanır.
*Bal olan yerde sinek de bulunur.
*Bal tutan parmağını yalar.
*Bal yiyen baldan bıkar.
*Bal demekle ağız tatlanmaz.{{VS|Bal demekle ağız tatlanmaz}}
*Balı parmağı uzun olan değil, kısmeti olan yer.
*Baş olan boş olmaz (Resul Tosun):
*Bana benden olur, her ne olursa, başım rahat bulur, dilim durursa.
*Bana dokunmayan yılan bin yıl yaşasın.
*Baskın basanındır.
*Baskısız yongayı yel alır.
*Bastığın yer bayram olsun.
*Baş başa, baş da padişaha bağlıdır.
*Baş nereye giderse, oyak oradadır.
*Başıma uymayan takke elin olsun.
*Başındaki fese bak, girdiği kümese bak.
*Başını ecemi berbere teslim eden, cebinde pamuk eksik etmesin.
*Başsız evin köpeği çok havlar.
*Bazen inek, erkek; bazen de dişi doğurur.
* Babadan mal kalır,kemal kalmaz.{{VS|Babadan mal kalır,kemal kalmaz}}
* Babanın sanatı oğula mirastır.{{VS|Babanın sanatı oğula mirastır}}
* Babasından mal kalan, merteği içinden bitmiş sanır.{{VS|Babasından mal kalan, merteği içinden bitmiş sanır}}
* Babaya dayanma,karıya güvenme.{{VS|Babaya dayanma,karıya güvenme}}
* Baca eğri de olsa duman doğru çıkar.{{VS|Baca eğri de olsa duman doğru çıkar}}
* Baca eğri de olsa dumanı doğru çıkar.{{VS|Baca eğri de olsa dumanı doğru çıkar}}
* Bahçene eriği, yakınına yörüğü yanaştırma (Serik’li, 1923 doğumlu yaşlı bir Yörük kadınından naklen Mustafa Aydın’dan naklen Said Dağdaş, http://www.mustafaaydin.net/). ? Ne demek çok açık değil… "Eve yörük, bahçeye erik koyma!” atasözü ile benzer anlamda.
* Baht olmayınca başta, ne kuruda biter ne yaşta.{{VS|Baht olmayınca başta, ne kuruda biter ne yaşta}}
* Bahtsızın bağına yağmur, ya taş yağar ya dolu.{{VS|Bahtsızın bağına yağmur, ya taş yağar ya dolu}}
* Bak bana bir gözle, bakayım sana iki gözle.{{VS|Bak bana bir gözle, bakayım sana iki gözle}}
* Bakacağın yüze sıçma, sıçacağın yüze bakma.{{VS|Bakacağın yüze sıçma, sıçacağın yüze bakma}}
* Bakan göze bağ olmaz.{{VS|Bakan göze bağ olmaz}}
* Bakan yemez, kapan yer.{{VS|Bakan yemez, kapan yer}}
* Bakarsan bağ, bakmazsan dağ.{{VS|Bakarsan bağ, bakmazsan dağ}}
* Bakmakla usta olunsa kasap olurdu.{{VS|Bakmakla usta olunsa kasap olurdu}}
* Baktın ibrik akıyor; önce götünü yu, sonra aptes boz.{{VS|Baktın ibrik akıyor; önce götünü yu, sonra aptes boz}}
* Baktın ki kar havası, eve gel kör olası.{{VS|Baktın ki kar havası, eve gel kör olası}}
* Baktın yarın yar değil, terkini kalmak az değil.{{VS|Baktın yarın yar değil, terkini kalmak az değil}}
* Bal bal demekle ağız tatlanmaz.{{VS|Bal bal demekle ağız tatlanmaz}}
* Bal demekle ağız tatlanmaz.{{VS|Bal demekle ağız tatlanmaz}}
* Bal ile kaymak isteyen akçesine kıymak gerek.{{VS|Bal ile kaymak isteyen akçesine kıymak gerek}}
* Bal ile kaymak yenir ama her keseye göre değil.{{VS|Bal ile kaymak yenir ama her keseye göre değil}}
* Bal olan yerde sinek de olur.{{VS|Bal olan yerde sinek de olur}}
* Bal tutan parmağını yalar.{{VS|Bal tutan parmağını yalar}}
* Balcı kızı daha tatlı.{{VS|Balcı kızı daha tatlı}}
* Balcının var bal tası, oduncunun var baltası.{{VS|Balcının var bal tası, oduncunun var baltası}}
* Balta değmedik ağaç olmaz.{{VS|Balta değmedik ağaç olmaz}}
* Balta sapını yonamaz.{{VS|Balta sapını yonamaz}}
* Balı, parmağı uzun yemez, kısmetlisi yer.{{VS|Balı, parmağı uzun yemez, kısmetlisi yer}}
* Balı dibinden, yağı yüzünden.{{VS|Balı dibinden, yağı yüzünden}}
* Balı olan bal yemez mi?.{{VS|Balı olan bal yemez mi?}}
* Balık ağa girdikten sonra aklı başına gelir.{{VS|Balık ağa girdikten sonra aklı başına gelir}}
* Balık baştan avlanır.{{VS|Balık baştan avlanır}}
* Balık baştan kokar.{{VS|Balık baştan kokar}}
* Balık demiş ki: Etimi yiyen doymasın, avımı yapan gülmesin.{{VS|Balık demiş ki: Etimi yiyen doymasın, avımı yapan gülmesin}}
* Balık çok konuşurum ama ağzım su dolu demiş.{{VS|Balık çok konuşurum ama ağzım su dolu demiş}}
* Bana benden olur her ne olursa, başım rahat eder dilim durursa (Ufuk takvimi, 24.01.2001).“Dilin durdu başın esen, dilin durmaz başın kesen (Fatmana Dağdaş, 1341'li)„ atasözü ile aynı anlama gelmektedir.
* Baskıdaki altından askıdaki salkım yeğdir.{{VS|Baskıdaki altından askıdaki salkım yeğdir}}
* Baskın basanındır.{{VS|Baskın basanındır}}
* Baskısız tahtayı yel alır, yel almazsa sel alır.{{VS|Baskısız tahtayı yel alır, yel almazsa sel alır}}
* Baykuşun kısmeti ayağına gelir.{{VS|Baykuşun kısmeti ayağına gelir}}
* Bayram etiyle it tavlanmaz.{{VS|Bayram etiyle it tavlanmaz}}
* Bayramda borç ödeyene ramazan kısa gelir.{{VS|Bayramda borç ödeyene ramazan kısa gelir}}
* Bayramdan sonra gelen kınayı götüne yak.{{VS|Bayramdan sonra gelen kınayı götüne yak}}
* Baz bazla, kaz kazla, kel tavuk topal horozla.{{VS|Baz bazla, kaz kazla, kel tavuk topal horozla}}
* Bağ babadan, zeytin dededen kalmalı.{{VS|Bağ babadan, zeytin dededen kalmalı}}
* Bağ bayırda, tarla çayırda.{{VS|Bağ bayırda, tarla çayırda}}
* Bağa bak üzüm olsun, yemeye yüzün olsun.{{VS|Bağa bak üzüm olsun, yemeye yüzün olsun}}
* Bağı ağlayan yüzü güler.{{VS|Bağı ağlayan yüzü güler}}
* Bağın taşlısı, karının saçlısı.{{VS|Bağın taşlısı, karının saçlısı}}
* Baş ağır gerek, kulak sağır.{{VS|Baş ağır gerek, kulak sağır}}
* Baş başa bağlı, baş da şeriata.{{VS|Baş başa bağlı, baş da şeriata}}
* Baş dille tartılır.{{VS|Baş dille tartılır}}
* Baş kes, yaş kesme.{{VS|Baş kes, yaş kesme}}
* Baş nereye giderse, ayak da oraya gider.{{VS|Baş nereye giderse, ayak da oraya gider}}
* Baş ol da eşek başı ol.{{VS|Baş ol da eşek başı ol}}
* Baş sallamakla kavuk eskimez.{{VS|Baş sallamakla kavuk eskimez}}
* Baş sağ olursa börk çok bulunur.{{VS|Baş sağ olursa börk çok bulunur}}
* Baş yarılır börk içinde, kol kırılır kürk içinde.{{VS|Baş yarılır börk içinde, kol kırılır kürk içinde}}
* Baş yastığı baş derdini bilmez.{{VS|Baş yastığı baş derdini bilmez}}
* Başa gelen çekilir.{{VS|Başa gelen çekilir}}
* Başa gelmeyince bilinmez.{{VS|Başa gelmeyince bilinmez}}
* Başak büyüdükçe boynunu eğer.{{VS|Başak büyüdükçe boynunu eğer}}
* Başım acemi berbere teslim eden, cebinden pamuğunu eksik etmez.{{VS|Başım acemi berbere teslim eden, cebinden pamuğunu eksik etmez}}
* Başın başı, başın da başı vardır.{{VS|Başın başı, başın da başı vardır}}
* Başın sağlığı, dünya varlığı.{{VS|Başın sağlığı, dünya varlığı}}
* Başına gelen başmakçıdır.{{VS|Başına gelen başmakçıdır}}
* Başını sallamayan kavak olmaz.{{VS|Başını sallamayan kavak olmaz}}
*Bebeler birbirinden [[huy]] kapar, ayranlarına su katar.
*Bedava sirke baldan tatlıdır.
*[[Bekâr]] gözü ile kız alınmaz.
*[[Bekâr]] gözü kör gözü.
*[[Bekâr]]a karı boşamak kolay gelir.
*[[Bekâr]]lık maskaralıktır.
*[[Bekar]]ın ahmağı akşam, evlinin ahmağı sabah traş olur.
*[[Bekâr]]ın parasını it yer, yakasını bit.
*Bekleyen derviş muradına ermiş.
*Bektaşi demiş ki: “Ne deden var, ne husan...“(Çankırılı bir taksi şoförü, -Ankara): Dedenin bakımı, masrafı yoksa derdin de yok anlamında. Çocuğun yoksa, evli değilsen derdin de azdır anlamında.
*Ben ağa, sen ağa! İnekleri kim sağa (Adil Demirci, 1956’lı, Kerkük’lü, Temmuz 2005)?
*Her akıl bir olsa, davara çoban bulunmaz (F. Dağdaş, Aralık 1980)! Atasözü ile benzer anlamdadır.
*Ben ben (benim) için demem, verseniz bile yemem (F. Dağdaş, 8.4.2000): Acıkan birisinin başkasının üzerinden acıktığını anlatmada kullandığı yol.
*Ben gücendiğim dağın odununu kırk sene yakmam (H. Erdal, Kırıkkkale-Delice, 5.10.2003)!Fikrinde, aldığı kararda, dargınlığında da kararlı olmayı ifade eder.
*Beşikte de var, eşikte de (M. Baz, 1.7.2005)!.. Ölüm...
*Beylere zor yok (F. Dağdaş, 12.1979)!: Toplumda güçlü olanın işi zor olmaz. İşini her şartta görür, gördürür.
* Bedava sirke baldan tatlıdır.{{VS|Bedava sirke baldan tatlıdır}}
* Bekar gözü, kör gözü.{{VS|Bekar gözü, kör gözü}}
* Bekarlık maskaralık.{{VS|Bekarlık maskaralık}}
* Bekarlık sultanlık.{{VS|Bekarlık sultanlık}}
* Bekarın parasını it yer, yakasını bit.{{VS|Bekarın parasını it yer, yakasını bit}}
* Beleş atın dişine bakılmaz.{{VS|Beleş atın dişine bakılmaz}}
* Benzeye benzeye yaz, benzeye benzeye kış olur.{{VS|Benzeye benzeye yaz, benzeye benzeye kış olur}}
* Berber berbere benzer ama, başın Allah'a emanet.{{VS|Berber berbere benzer ama, başın Allah'a emanet}}
* Berberin solumazı, tellağin söylemezi, kahvecinin söylemezi.{{VS|Berberin solumazı, tellağin söylemezi, kahvecinin söylemezi}}
* Berk kaçan atın boku seyrek düşer.{{VS|Berk kaçan atın boku seyrek düşer}}
* Besle kargayı, oysun gözünü.{{VS|Besle kargayı, oysun gözünü}}
* Besle kargayı oysun gözünü.{{VS|Besle kargayı oysun gözünü}}
* Beslemeyi eslemeden alma.{{VS|Beslemeyi eslemeden alma}}
* Beterin beteri var.{{VS|Beterin beteri var}}
* Bey ardından çomak çalan çok olur.{{VS|Bey ardından çomak çalan çok olur}}
* Bey aşı borç, düğün aşı ödünç.{{VS|Bey aşı borç, düğün aşı ödünç}}
* Bey buyurur, cellat keser.{{VS|Bey buyurur, cellat keser}}
* Bey oğlu kulluk, kul oğlu beylik.{{VS|Bey oğlu kulluk, kul oğlu beylik}}
* Beyazın adı tadı.{{VS|Beyazın adı tadı}}
* Beyden gelen bey s ayılır.{{VS|Beyden gelen bey s ayılır}}
* Beyler buyruğu yoksula kan ağlatır.{{VS|Beyler buyruğu yoksula kan ağlatır}}
* Beylik çeşmeden su içme.{{VS|Beylik çeşmeden su içme}}
* Bez alırsan Musul'dan, kız alırsan asilden.{{VS|Bez alırsan Musul'dan, kız alırsan asilden}}
* Bezi herkesin arşınına göre vermezler.{{VS|Bezi herkesin arşınına göre vermezler}}
* Beş kuruşun varsa beş yere düğümle.{{VS|Beş kuruşun varsa beş yere düğümle}}
* Beş kuruşun üstünde oturmaya beş batman göt gerek.{{VS|Beş kuruşun üstünde oturmaya beş batman göt gerek}}
* Beş para giren ev yıkılmamış.{{VS|Beş para giren ev yıkılmamış}}
* Beş parmak bir olmaz.{{VS|Beş parmak bir olmaz}}
* Beş parmağın hangisini kessen acımaz?.{{VS|Beş parmağın hangisini kessen acımaz?}}
* Beş tavuğa bir horoz yeter.{{VS|Beş tavuğa bir horoz yeter}}
* Beşe, bakma çiftten başka işe.{{VS|Beşe, bakma çiftten başka işe}}
* Bilmemek ayıp değil, sormamak ayıp.{{VS|Bilmemek ayıp değil, sormamak ayıp}}
* Bin atın varsa inişte in, bir atın varsa yokuşta bin.{{VS|Bin atın varsa inişte in, bir atın varsa yokuşta bin}}
* Bin bilsen de bir bilene danış.{{VS|Bin bilsen de bir bilene danış}}
* Bin dost az, bir düşman çok.{{VS|Bin dost az, bir düşman çok}}
* Bin işçi, bir başçı.{{VS|Bin işçi, bir başçı}}
* Bin kişi değmez bir kişi, bir kişi değer bin kişi.{{VS|Bin kişi değmez bir kişi, bir kişi değer bin kişi}}
* Bin merak, bir borç ödemez.{{VS|Bin merak, bir borç ödemez}}
* Bin nasihattan bir musibet yeğdir.{{VS|Bin nasihattan bir musibet yeğdir}}
* Bin nasihatten bir musibet yeğdir.{{VS|Bin nasihatten bir musibet yeğdir}}
* Bin tasa bir borç ödemez.{{VS|Bin tasa bir borç ödemez}}
* Bin ölçüp bir biçmeli.{{VS|Bin ölçüp bir biçmeli}}
* Binin yarısı beş yüz o da ben de yok.{{VS|Binin yarısı beş yüz o da ben de yok}}
* Bir abam var atarım, nerde olsam yatarım.{{VS|Bir abam var atarım, nerde olsam yatarım}}
* Bir adama kırk gün ne dersen o olur.{{VS|Bir adama kırk gün ne dersen o olur}}
* Bir adamın adı çıkacağına canı çıksın.{{VS|Bir adamın adı çıkacağına canı çıksın}}
* Bir adamın sözü bir adama kolay.{{VS|Bir adamın sözü bir adama kolay}}
* Bir ambar buğdayın örneği bir avuçtur.{{VS|Bir ambar buğdayın örneği bir avuçtur}}
* Bir avuç altının olacağına bir avuç toprağın olsun.{{VS|Bir avuç altının olacağına bir avuç toprağın olsun}}
* Bir ağacın gölgesinde bir sürü yatar.{{VS|Bir ağacın gölgesinde bir sürü yatar}}
* Bir ağaçta gül de biter diken de.{{VS|Bir ağaçta gül de biter diken de}}
* Bir ağaçtan okluk da çıkar, bokluk da.{{VS|Bir ağaçtan okluk da çıkar, bokluk da}}
* Bir ağızdan çıkan bin ağıza yayılır.{{VS|Bir ağızdan çıkan bin ağıza yayılır}}
* Bir baba dokuz evladı besler, dokuz evlat bir babayı beslemez.{{VS|Bir baba dokuz evladı besler, dokuz evlat bir babayı beslemez}}
* Bir baba dokuz oğlu besler, dokuz oğul bir babayı beslemez.{{VS|Bir baba dokuz oğlu besler, dokuz oğul bir babayı beslemez}}
* Bir baş soğan bir kazanı kokutur.{{VS|Bir baş soğan bir kazanı kokutur}}
* Bir başa bir göz yeter.{{VS|Bir başa bir göz yeter}}
* Bir deli kuyuya bir taş atar, kırk akıllı çıkaramaz.{{VS|Bir deli kuyuya bir taş atar, kırk akıllı çıkaramaz}}
* Bir deli kuyuya taş atmış, kırk akıllı çıkaramamış.{{VS|Bir deli kuyuya taş atmış, kırk akıllı çıkaramamış}}
* Bir dirhem et bin ayıp örter.{{VS|Bir dirhem et bin ayıp örter}}
* Bir dirhem gümüşün üstünde oturmaya bir kantar göt gerek.{{VS|Bir dirhem gümüşün üstünde oturmaya bir kantar göt gerek}}
* Bir dönüm güzlük on dönüm yazlığa bedeldir.{{VS|Bir dönüm güzlük on dönüm yazlığa bedeldir}}
* Bir el bir eli yıkar, iki el bir yüzü yıkar.{{VS|Bir el bir eli yıkar, iki el bir yüzü yıkar}}
* Bir elin nesi var, iki elin sesi var.{{VS|Bir elin nesi var, iki elin sesi var}}
* Bir elinin verdiğini öbür elin görmesin.{{VS|Bir elinin verdiğini öbür elin görmesin}}
* Bir ev donanır, bir kız donanmaz.{{VS|Bir ev donanır, bir kız donanmaz}}
* Bir evde düzen varsa düzen olmaz o evde.{{VS|Bir evde düzen varsa düzen olmaz o evde}}
* Bir evde iki kız, biri çuvaldız biri biz.{{VS|Bir evde iki kız, biri çuvaldız biri biz}}
* Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır.{{VS|Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır}}
* Bir fit bin büyü yerini tutar.{{VS|Bir fit bin büyü yerini tutar}}
* Bir gitmeyince bir gelmez (Hasan Gölcük,1963’lü, 27.11.2009, Çerkeş)! (Kıymetli bir malı elden çıkarmayınca daha kıymetlisi elde edilmez anlamında (1938 Çerkeş doğumlu Şerife Gölcük’den naklen Hasan Gölcük, Yumaklı Köyü-Çerkeş, 27.11.2009). “Sevdik gitmeyince sevdik gelmez!”(F.Dağdaş) atasözü ile benzer anlamda.)
* Bir görüş, bir kör biliş.{{VS|Bir görüş, bir kör biliş}}
* Bir gözün gördüğü bir göze hayır etmez.{{VS|Bir gözün gördüğü bir göze hayır etmez}}
* Bir günlük beylik, beyliktir.{{VS|Bir günlük beylik, beyliktir}}
* Bir günlük ölüye üç gün yiyecek gerek.{{VS|Bir günlük ölüye üç gün yiyecek gerek}}
* Bir hatır, iki hatır, üçüncüde vur yatır.{{VS|Bir hatır, iki hatır, üçüncüde vur yatır}}
* Bir inat, bir murat.{{VS|Bir inat, bir murat}}
* Bir kararda bir Allah.{{VS|Bir kararda bir Allah}}
* Bir katar deveyi bir eşek yeder.{{VS|Bir katar deveyi bir eşek yeder}}
* Bir korkak bir orduyu bozar.{{VS|Bir korkak bir orduyu bozar}}
* Bir koyundan iki post çıkmaz.{{VS|Bir koyundan iki post çıkmaz}}
* Bir kötünün yedi mahalleye zararı vardır.{{VS|Bir kötünün yedi mahalleye zararı vardır}}
* Bir kılın bir örmeye faydası var.{{VS|Bir kılın bir örmeye faydası var}}
* Bir kızı bin kişi ister bir kişi alır.{{VS|Bir kızı bin kişi ister bir kişi alır}}
* Bir mıh bir nal kurtarır, bir nal bir at kurtarır.{{VS|Bir mıh bir nal kurtarır, bir nal bir at kurtarır}}
* Bir ocaktan okluk da çıkar, bokluk da.{{VS|Bir ocaktan okluk da çıkar, bokluk da}}
* Bir pire için bir yorgan yakılmaz.{{VS|Bir pire için bir yorgan yakılmaz}}
* Bir selam bin hatır yapar.{{VS|Bir selam bin hatır yapar}}
* Bir senden büyüğün, bir de senden küçüğün sözünü dinle.{{VS|Bir senden büyüğün, bir de senden küçüğün sözünü dinle}}
* Bir söz ara bozar,bir söz ara düzer.{{VS|Bir söz ara bozar,bir söz ara düzer}}
* Bir söz bin büyüye bedeldir.{{VS|Bir söz bin büyüye bedeldir}}
* Bir söz yola getirir, bir söz yoldan çıkarır.{{VS|Bir söz yola getirir, bir söz yoldan çıkarır}}
* Bir sürçen atın başı kesilmez.{{VS|Bir sürçen atın başı kesilmez}}
* Bir sıçrarsın çekirge, iki sıçrarsın çekirge, üçüncüde ele geçersin çekirge.{{VS|Bir sıçrarsın çekirge, iki sıçrarsın çekirge, üçüncüde ele geçersin çekirge}}
* Bir tepe yıkılır, bir dere dolar.{{VS|Bir tepe yıkılır, bir dere dolar}}
* Bir uyuz keçi bir sürüyü boklar.{{VS|Bir uyuz keçi bir sürüyü boklar}}
* Bir yemem diyenden kork, bir oturmam diyenden.{{VS|Bir yemem diyenden kork, bir oturmam diyenden}}
* Bir çiçekle bahar olmaz.{{VS|Bir çiçekle bahar olmaz}}
* Bir çiçekle yaz olmaz.{{VS|Bir çiçekle yaz olmaz}}
* Bir çöplükte iki horoz ötmez.{{VS|Bir çöplükte iki horoz ötmez}}
* Birden çıkan bine yayılır.{{VS|Birden çıkan bine yayılır}}
* Biri bilmeyen bini hiç bilmez.{{VS|Biri bilmeyen bini hiç bilmez}}
* Biri yer biri bakar, kıyamet ondan kopar.{{VS|Biri yer biri bakar, kıyamet ondan kopar}}
* Biribiri, adamı yer diri diri.{{VS|Biribiri, adamı yer diri diri}}
* Birlikten kuvvet doğar.{{VS|Birlikten kuvvet doğar}}
* Bitli baklanın kör alıcısı olur.{{VS|Bitli baklanın kör alıcısı olur}}
* Boka nispetle tezek amberidir.{{VS|Boka nispetle tezek amberidir}}
* Bol bol yiyen bel bel bakar.{{VS|Bol bol yiyen bel bel bakar}}
* Borca haylık bir aylık.{{VS|Borca haylık bir aylık}}
* Borcun iyisi vermek, derdin iyisi ölmek.{{VS|Borcun iyisi vermek, derdin iyisi ölmek}}
* Borç iyi güne kalmaz.{{VS|Borç iyi güne kalmaz}}
* Borç uzayınca kalır, dert uzayınca alır.{{VS|Borç uzayınca kalır, dert uzayınca alır}}
* Borç vermekle, düşman vurmakla.{{VS|Borç vermekle, düşman vurmakla}}
* Borç yiyen kesesinden yer.{{VS|Borç yiyen kesesinden yer}}
* Borç yiğidin kamçısıdır.{{VS|Borç yiğidin kamçısıdır}}
* Borç ödemekle, yol yürümekle tükenir.{{VS|Borç ödemekle, yol yürümekle tükenir}}
* Borçlu ölmez, benzi sararır.{{VS|Borçlu ölmez, benzi sararır}}
* Borçlunun dili kısa gerek.{{VS|Borçlunun dili kısa gerek}}
* Borçlunun duacısı alacaklıdır.{{VS|Borçlunun duacısı alacaklıdır}}
* Borçlunun döşeği ateşten olur.{{VS|Borçlunun döşeği ateşten olur}}
* Borçlunun yalımı alçak olur.{{VS|Borçlunun yalımı alçak olur}}
* Borçsuz çoban yoksul beyden yeğdir.{{VS|Borçsuz çoban yoksul beyden yeğdir}}
* Borçtan korkan kapısını büyük açmaz.{{VS|Borçtan korkan kapısını büyük açmaz}}
* Bostan gök iken pazaryapılmaz.{{VS|Bostan gök iken pazaryapılmaz}}
* Bostana dadanan eşeğin kuyruğu, kulağı olmaz.{{VS|Bostana dadanan eşeğin kuyruğu, kulağı olmaz}}
* Boynuz kulaktan sonra çıkar, ama kulağı geçer.{{VS|Boynuz kulaktan sonra çıkar, ama kulağı geçer}}
* Boyuma göre boy buldum, huyuma göre huy bulamadım.{{VS|Boyuma göre boy buldum, huyuma göre huy bulamadım}}
* Bozacının şahidi şıracı.{{VS|Bozacının şahidi şıracı}}
* Boğaz dokuz boğumdur.{{VS|Boğaz dokuz boğumdur}}
* Boş bakkal, da..aklarını tartar (İzmir’li birinden nakleden Hasan Şanalmış'dan naklen Said Dağdaş, 7.1.2011)!
* Boş başak dik durur.{{VS|Boş başak dik durur}}
* Boş eşek yorga gider.{{VS|Boş eşek yorga gider}}
* Boş fıçı çok langırdar.{{VS|Boş fıçı çok langırdar}}
* Boş gezmekten bedava çalışmak yeğdir.{{VS|Boş gezmekten bedava çalışmak yeğdir}}
* Boş ite menzil olmaz.{{VS|Boş ite menzil olmaz}}
* Boşboğazı ateşe atmışlar, odunum yaş demiş.{{VS|Boşboğazı ateşe atmışlar, odunum yaş demiş}}
* Boşboğazı ateşe atmışlar,odun yaş diye bağırmış.{{VS|Boşboğazı ateşe atmışlar,odun yaş diye bağırmış}}
* Boşboğazı cehenneme atmışlar, odun yaşdiye bağırmış.{{VS|Boşboğazı cehenneme atmışlar, odun yaşdiye bağırmış}}
* Bu abdestle daha çok namaz kılınır.{{VS|Bu abdestle daha çok namaz kılınır}}
* Bugünkü işini yarına bırakma.{{VS|Bugünkü işini yarına bırakma}}
* Bugünkü tavuk yarınki kazdan iyidir.{{VS|Bugünkü tavuk yarınki kazdan iyidir}}
* Bulanık su, balıkçının yarı kazancıdır.{{VS|Bulanık su, balıkçının yarı kazancıdır}}
* Buldum bilemedim, bildim bulamadım.{{VS|Buldum bilemedim, bildim bulamadım}}
* Bulutlar Muş’a gider, rençberler işe gider! Bulutlar Tev’e gider, rençberler köye gider! (Erzurum-Oltu-İğdeli köyünden, 1955 doğumlu Abdülkerim Demirci’den naklen Said Dağdaş, 19 Mayıs 2010, Erzurum).
Tev: Erzurum’un kuzeyindeki yerleşim yerlerine verilen ad.
* Burun yüzden düşmez.{{VS|Burun yüzden düşmez}}
* Buyuran yorulmamış.{{VS|Buyuran yorulmamış}}
* Buyurmadan tutan evlat, gün doğmadan kalkan avrat, deh demeden yürüyen at.{{VS|Buyurmadan tutan evlat, gün doğmadan kalkan avrat, deh demeden yürüyen at}}
* Buğday Hicaz'a giderken arpaya ince yufkaya karışma demiş.{{VS|Buğday Hicaz'a giderken arpaya ince yufkaya karışma demiş}}
* Buğday başak verince, orak pahaya çıkar.{{VS|Buğday başak verince, orak pahaya çıkar}}
* Buğday başak verince orak pahaya çıkar.{{VS|Buğday başak verince orak pahaya çıkar}}
* Buğday ekmeğin yoksa buğday dilin de mi yok?.{{VS|Buğday ekmeğin yoksa buğday dilin de mi yok?}}
* Buğday ile koyun, geri yanı oyun.{{VS|Buğday ile koyun, geri yanı oyun}}
* Buğday mısıra demiş ki: Aş ol, keş ol, hamur işine karışma.{{VS|Buğday mısıra demiş ki: Aş ol, keş ol, hamur işine karışma}}
* Buğday yanında acı at da sulanır.{{VS|Buğday yanında acı at da sulanır}}
* Buğdayım var deme ambara girmeyince, oğlum var deme yoksulluğa ermeyince.{{VS|Buğdayım var deme ambara girmeyince, oğlum var deme yoksulluğa ermeyince}}
* Böyle baş böyle tıraş.{{VS|Böyle baş böyle tıraş}}
* Böyle gelmiş böyle gider.{{VS|Böyle gelmiş böyle gider}}
* Böyle gerek danaya, buzağının hakkını yemeye.{{VS|Böyle gerek danaya, buzağının hakkını yemeye}}
* Burnun dikip gezme! Gözün önüne bak! “Böbürlenme, alçak gönülü ol!” anlamında uyarı (Erzurum-Oltu’lu, 1964’lü Feyzullah Kılıç'tan naklen Said Dağdaş, 25.5.2010).
* Bükemediğin eli öpeceksin.{{VS|Bükemediğin eli öpeceksin}}
* Bülbülü altın kafese koymuşlar, ah vatanım demiş.{{VS|Bülbülü altın kafese koymuşlar, ah vatanım demiş}}
* Bülbülün çektiği dili belası.{{VS|Bülbülün çektiği dili belası}}
* Büyük balık küçük balığı yer.{{VS|Büyük balık küçük balığı yer}}
* Büyük balık küçük balığı yutar.{{VS|Büyük balık küçük balığı yutar}}
* Büyük başın derdi büyük olur.{{VS|Büyük başın derdi büyük olur}}
* Büyük lokma ye büyük söyleme.{{VS|Büyük lokma ye büyük söyleme}}
* Büyük lokma ye büyük söz söyleme.{{VS|Büyük lokma ye büyük söz söyleme}}
* Bıldırcının beyliği arpa biçilene kadar.{{VS|Bıldırcının beyliği arpa biçilene kadar}}
* Bıyığın uzunsa borazan çal.{{VS|Bıyığın uzunsa borazan çal}}
* Bıçak kınını kesmez.{{VS|Bıçak kınını kesmez}}
* Bıçak yarası onulur, dil yarası onulmaz.{{VS|Bıçak yarası onulur, dil yarası onulmaz}}
* Bıçağı kestiren kendi suyu, insanı sevdiren kendi huyu.{{VS|Bıçağı kestiren kendi suyu, insanı sevdiren kendi huyu}}
*Bıçağı kestiren kendi suyu, insanı sevdiren kendi huyu (Resul Tosun ): Olgun insanı tarifte kullanılır. “Nevzat Yalçıntaş hoca Türkiye’yi ve sorunlarını, dünyayı ve duyarlılıklarını çok iyi bilen, Türkiye ve dünya çapında çok geniş bir çevreye sahip birkaç lisana vakıf değerli bir ilim adamıdır... Sosyal ilişkisi mükemmeldir. Kendisiyle konuşanlara öyle değer vererek hitap eder ve yaklaşır ki, onunla konuşan herkes kendisini dünyanın en büyük ve en önemli şahsiyyeti zanneder.”
*Bindik bir alamete, gidiyoruz kıyamete... (Anonim)
*Bir evde gülügen kadın, anırgan eşek, bağırgan öküz şartımış (şart imiş) (Cemal Dağdaş’dan naklen F. Dağdaş, 11.1982): Evin gönül huzuru için öncelikle hanımın neşeli olması gereklidir anlamında.
*Bir evde iki kız, biri çuvaldız, biri bez (F. Dağdaş, 22.2.2000). Evde çok kavga eden kızkardeşlerin kavgasının normal olduğunu ima eden bir atasözü. Genel anlamıyla kalabalık olan yerde kavganın eksik olmayacağını anlatan bir atasözü.
*Bir gece rahat uyudum. O gece de komşunun eşeği öldü (Muharrem Demirci, 1980’li, Gaziantep, Şahinbey, 20.08.2005)... Rahata kavuştuğumu sandığım anda, beklenmedik bir başka mesele kapımı çaldı anlamında.
*Bir iki ondört, ben örttüm sen de ört (Dedesi Mustafa Efendi’den naklen F. Dağdaş, 9.5.2000). Meseleyi büyütme, kapat, tatsızlık çıkmasın anlamında.
*Bir insanın kendi kendine yaptığını, bütün köylü başına çokanlaşsa yapamaz: Bu anlamda ele alınabilecek bir söz şöyledir: “Hiç düşmanınız olmasa, size düşman olarak kendiniz yeter de artar.” . Kur’ an-ı Kerim’de “Allah yolunda harcayın. Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayın. Yaptığınızı güzel yapın. Allah güzel olanları sever” (Bakara Suresi, 195. ayet) ayetinde de insanın kendi kendine yapabileceği kötülüğe atıfta bulunulmaktadır.
*Bir kararında Mevla durur (F. Dağdaş, Eylül 1985)! İnsan hayatı her türlü değişkenliğe açıktır. Sadece Allah daimdir ve ebedidir.
*Bir keçi bir sürüyü bozar. {Ekleyen: Cengiz Özdemir, 26 Nisan 2008 Antalya}
*Bir laf vardır: Baban döver hurmayla, eller döver yarmayla derler (F. Dağdaş, 24.2.2000).
*Bir tutam ot, deveyi yardan attırır! “Bir tutam ot, deveyi yardan düşürür!„ (F. Dağdaş’dan) atasözü ile benzer anlamda. Vermek, ikna gücünü artırır (Kadriye ELÇİN’den, Antalya, 15.01.2005)
*Bir tutam ot, deveyi yardan düşürür! “Bir tutam ot, deveyi yardan attırır!„ (F. Dağdaş’dan) atasözü ile benzer anlamda (Kadriye ELÇİN’den, Antalya, 15.01.2005)
*Bir uyuz, bir sürüyü boklar ! (F. Dağdaş, 9.7.2001):
*Bir vuruşta, çam yıkılmaz! Hiçbir şey göründügü kadar kolay değildir ve bir seferde olmaz manasında (Fatma Yaman (1916’lı)’dan naklen Celil Yaman, Ulus-Bartın).
*Bir yiğit kırk yılda gelir meydana, erebilene aşkolsun (F. Dağdaş, 12. 2. 2000):
*Biz yenecek aşı, buğundan biliriz ! İnsanın niteliği davranışlarından bilinir anlamında (Dodurgalı Cıngıllı Molladan F. Dağdaş, Aralık 1984).
Bodur tavuk her zaman piliç görünür (31.5.2007, Aynur adlı bir fizik tedavi uzmanından naklen Celil Yaman, 1979’lu, Bartın-Ulus’lu)! Kilolu olmayan, minyon tipli insanlar, olduğundan daha genç görünür anlamında…
*Beleş peynir fare kapanında bulunur.
*Belli [[düşman]], gizli [[dost]]tan yeğdir.
*Benden sana öğüt, ununu elinle öğüt.
*Benim adım Hıdır, elimden gelen budur.
*Benim sakalım tutuştu, sen cigara yakmak istersin.
*Besle kargayı oysun gözünü.{{VS|Besle kargayı oysun gözünü}}
*Besledik büyüttük danayı, şimdi tanımaz oldu anayı, babayı.
*Beş kuruşluk fener o kadar yanar.
*Beş parmağın beşi de bir değil
*Beyaz saç, aklın değil yaşın işaretidir.
*Bıçak sapını kesmez.
*Bıçak yarası geçer, dil yarası geçmez.
*Bıldır ki hurmalar götünü tırmalar.
*[[Cahil | Bilgisiz]] insan meyvesiz ağaca benzer.
*Bilinmedik aş, ya karın ağrıtır ya baş.
*Bilmediği beş vakit namaz, bilirde yanına varmaz.
*Bilmediklerimi ayağımın altına koysam, başım göğe değer.
*Bilmemek ayıp değil öğrenmemek ayıptır.
*Bin atın varsa bin dinlen, bir atın varsa in dinlen.
*Bin bilsen de bir bilene danış.
*Bin dinle, bir söyle.
*Bin ölçüp bir biçmeli.
*Binde bir gelinen yere gül döşerler, her gün gelinen yere kül döşerler.
*Binin yarısı beş yüz o da ben de yok.{{VS|Binin yarısı beş yüz o da ben de yok}}
*Bir adamın adı çıkacağına, canı çıksın.
*Bir adamın karısı onun yarısıdır.
*Bir ağaçta gül de biter, diken de.
*Bir ağaçtan, oklukta çıkar boklukta.
*Bir ağızdan çıkan, bin ağza yayılır.
*Bir ahırda at da bulunur eşek de.
*Bir ayağı çukurda
*Bir bulutla kış gelmez.
*Bir bütün bir yarımdan iyidir.
*Bir dalın gölgesinde bin koyun eğlenir.
*Bir dirhem et, bin ayıp örter.
*Bir elin nesi var, iki elin sesi var.
*Bir elin verdiğini, öbür elin duymasın.
*Bir eve bir baca, bir kadına bir koca.
*Bir fincan [[kahve]]nin kırk yıl hatırı vardır.
*Bir [[iş]]e başlamak, bitirmenin yarısıdır.
*Bir koyun başı pişinceye kadar, kırk kuzu başı pişer.
*Bir koyundan iki post olmaz.
*Bin nasihatten bir [[musibet]] yeğdir.{{VS|Bin nasihatten bir musibet yeğdir}}
*Bir nalına vurur, bir mıhına.
*Bir yerim diyenden birde yemem diyenden kork.
*Bir [[yiğit]] kırk yılda meydana gelir.
*Biri eşikte, biri beşikte.
*Biri yer, biri bakar, kıyamet ondan kopar.
*Birlikten kuvet doğar.
*Bitli baklanın kör alıcısı olur.
*Bize gelince yiyip içelim, size gelince gülüp geçelim.
*Boğaz, insanı iki adam yapmaz ama, iyi bir adam yapar (Hamid Erdal, 2.2.2000):
*Boğulursan büyük suda (denizde) boğul.
*Bok ile yapılan, sidik ile yıkılır (F. Dağdaş, Aralık 1980)! Haram ile kazanılan mal heba olur. Bu manayı vermek için “Haydan gelen, huya gider“ atasözü de kullanılır.
*Bokunu yiyen kepçesini kaldırır (22.7.2001, Ankara Gazi Mahallesi pazarı, Ankara-Kızılcahamamlı bir satıcıdan). *[[Borç | Borc]]un iyisi vermek, [[dert | derd]]in iyisi ölmektir.
*Bugün elini veren yarın götünü verir.
*[[Borç]] yiğidin kamçısıdır.
*Boş çuval dik durmaz (Resul Tosun) :
*Boş duranı Allah da sevmez kulu da...
*Boş fıçı çok langırdar.
*Boş torbaya hayvan inmez!:- Ne zahmet ettin Şerife bılla?
- Boş torbaya hayvan inmez dememişler boşuna... (Darıveren’li Hüseyin ağanın hanımından naklen Dodurgalı Ayşe Mak, 20.8.2003
*Boşadığın karının (hanımın) topuğuna bakılmaz (Halil Ay, 1949’lu, Dodurgalı)!
*Boşboğazı ateşe atmışlar,odun yaş diye bağırmış.{{VS|Boşboğazı ateşe atmışlar,odun yaş diye bağırmış}}
*Boşboğazın sigarası yanmaz.
*Boyum sıra buldum, huyum sıra bulamadım (Hacı Hatiplerin Hasibe’den F. Dağdaş, 24.2.2000): Dengime düşemedim, huyuma uygun biriyle evlilik yapamadım anlamında.
*Bozacının şahidi şıracı.{{VS|Bozacının şahidi şıracı}}
*Böğürtlen büyüye büyüye boy aldım sanmış, süprüntüyü yığmışlar dağ oldum sanmış, Türk ata binmiş bey oldum sanmış (Fatmana Dağdaş, 09.1983): 50-60 sene öncesine kadar köylerde ağalık düzeni varken ağa ve sülalesi dışındaki halka Türk denilmekte imiş. Ağalara atfen söylenmiş olan bu sözde, halk hakir görülmektedir. O dönemi yansıtan bir anlayışın ürünü olarak ortaya çıkmış bir atasözüdür (Fatmana Dağdaş’dan alınan bilgi.)
*Bu arpa kelle bağlamaz (1950’li Mehmed Yaman’dan naklen Celil Yaman, 30.09.2007)!! “Bundan hayır çıkmaz/Bundan iş çıkmaz!” anlamında olumsuzluk kanaatini ortaya koyan değerlendirme.
*Bu davullar sana çalınıbbarı (çalınıyor) kızım, ama benim senden umudum yok (Mehmed Baz, 1999): Beceriksiz, işten anlamayan kişi için söylenmektedir.
*Bu dünya iki kapılı handır, gelen bilmez giden bilmez.
*Bugünün küçükleri yarının büyükleri.
*Budalanın yağı çok olursa sakalına sürer.
*Bugün bana ise yarın sana.
*Bugünkü işini yarına bırakma.
*Bugünkü tavuk, yârınki kazdan iyidir.
*Buğday başak verince orak pahaya çıkar.{{VS|Buğday başak verince orak pahaya çıkar}}
*Bülbülü altın kafese koymuşlar "ah vatanım" demiş.
*Bülbülün çektiği; dili belasıdır.
*Büyük boğaz, küçük boğaz, beşikteki başını sallar (Hasibe nineden F. Dağdaş, 8.4.2000):Çor çocuğu fazla olanın yaşadığı telaşı, sıkıntıyı anlatan bir atasözü.
*Büyük ekmek, büyük bezeden olur.
*Büyük lokma çukurda kalır
*Büyük lokma ye, büyük söz söyleme.{{VS|Büyük lokma ye büyük söz söyleme}}
*Büyük zekâlar birlikte düşünürler.
*Ben diyorum hadımın sen diyorsun oğuldan uşaktan neyin var.
*Bugün elini veren yarın götünü verir.
{{vikisöz bağlantılar}}
[[Kategori:Türkçe atasözleri]]
| |||