İbn-i Haldun: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
iç bağlantı |
hakkında söylenenler |
||
11. satır:
*İbni Haldun, tarihte akılcıdır, sosyoloji ile tarihi birleştirmekte ilk adımı atmıştır. [[Hilmi Ziya Ülken]], onun coğrafî ve ekonomik determinizm düşüncesini savunmasından, [[Karl Marx]] ve [[Montesquieu]]'nün müjdecisi saydığı gibi, nüfusa ilişkin görüşleriyle de [[Thomas Malthus|Malthus]]'la ilişkili görür, aynı zamanda onun kent yaşamından tiksinmesi ve uygarlığın ahlâkı bozduğuna dair düşünceleriyle de [[Rousseau]]'dan, hatta bir bakıma da [[Nietzsche]]'den önce geldiğini ve [[Machiavelli]]'nin de öncüsü olduğunu yazar. İbni Haldun, [[Arthur de Gobineau|Gobineau]]'dan önce ırka önem vermiş, hukuk anlayışında [[Hobbes]] ve [[Hegel]]'e, taklidin rolüne önem vermekle de G. Tard'a rehberlik etmiştir.<ref>{{Kitap belirt | son = Sena | ilk= Cemil| başlık = Filozoflar Ansiklopedisi | yıl = 1976| yayımcı = Remzi Kitabevi | yer = İstanbul | dil = Türkçe |cilt=3|sayfalar = 14}}</ref>
**''Filozoflar Ansiklopedisi'' (1976) [[Cemil Sena]]
*İslâm dünyasında [[Fârâbi]] ve [[İbn-i Sina|İbni Sina]]'da görülen akılcı anlayışa karşı, daha sonraları başka bir islâm düşünürü, İbni Haldun'un ileri sürdüğü görüş, toplumları tabiî şartlara göre inceleyen, , tabiatçı, naturalist bir dünya görüşüdür. İbni Haldun, toplumları uzviyetlere benzetir. Onlar da tıpkı uzviyetler gibi doğarlar, gelişir, yetişir, olgunlaşır ve daha sonra da duraklayarak geriler, küçülür ve yokolourlar. [[Vico]]'dan 300 yıl kadar önce ortaya atılmış olan bu görüş, Yunan ve ortaçağ filozoflarına nazaran büyük bir yenilik getirmektedir. Böylece Fârâbi ve İbni Sina'yı da eleştiren bu görüş, Osmanlı devrinde büyük bir ilgi görmüştür...[[Kâtip Çelebi]]'de Osmanlı devrinin ileri gelen İbni Halduncularındandır. Kâtip Çelebi'nin ''Düsturu'l-Amel''inde İbni Haldun'un bu biyolojist, uzviyetçi toplum felsefesine dayanan bir tarih felsefesi şeması görülür.<ref>{{Kitap belirt | son = Yurdaydın | ilk= G. Hüseyin| başlık = İslâm Tarihi Dersleri | yıl = 1971| dil = Türkçe |sayfalar = 132}}</ref>
**''İslâm Tarihi Dersleri'' (1971) G. Hüseyin Yurdaydın
==Notlar==
| |||