Auguste Comte

Fransız sosyolog, matematikçi ve filozof (1798-1857)
Auguste Comte
Fransız sosyolog, matematikçi ve filozoftur
Doğum tarihi 17 Şubat 1798
Doğum yeri Montpellier, Fransa
Ölüm tarihi 5 Eylül 1857
Ölüm yeri Paris
Vikipedi maddesi
Vikiveri öğesi

Isidore Marie Auguste François Xavier Comte, kısaca Auguste Comte (19 Ocak 1798 - 5 Eylül 1857), Fransız sosyolog, matematikçi ve filozof. Sosyolojinin babası olarak tanımlanmaktadır.

Sözleri değiştir

  • Metafizik, psikolojiye indirgenmiştir.   
  • Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?  
  • Bilim öngörüyü, öngörü eylemi doğurur.
  • İnsanlık canlılardan çok ölülerden oluşur.   
  • Yasaları tamamlamak için iradeler gereklidir.   
  • Pozitivizm niçinlerle uğraşmaz, ama nasılları iyi bilir.  
  • Sevgi prensibimiz, düzen temelimiz, ilerleme amacımızdır.[1][2]
  • İnsan doğası itibariyle ahlak sistemini iyileştirmek yerine yozlaştırır.  
  • Sanatın asıl işlevi bilimin attığı temelin üstüne modeller yaratmaktır.   
  • Kendi kazanç ve malından başkalarını da yararlandırmayan yoksul sayılır.  
  • Sevgi, ilerleme ve ahenk dairesinde herkes için ve başkası için yaşamaktır.  
  • İlk iki dönem geride kalmıştır; pozitif bilimin ve düşüncenin hâkim olduğu döneme girdik.  
  • Bilimleri ve ahlakı yeniden düzenleyin,aynı anda toplumu yeniden örgütlemiş olacaksınız.  
  • Sevgi tek ahlaki duygudur, çünkü yalnızca o toplumculuğun kişisellikten üstün tutulmasını sağlar.   
  • İnsan zekası bir aracı olmadan, bütün olayları gözleyebilir; gözleyemeyeceği tek olay vardır: kendisi.   
  • Dünyada kesin olan tek şey geçmiştir, fakat üzerinde çalışmak zorunda olduğumuz her şey gelecektir.  
  • Tek gerçek yaşam, soyun müşterek yaşamıdır; bireysel yaşamın soyutlama dışında bir varoluşu yoktur.   
  • Milletlerin gelişmesi ve ilerlemesi insan tasarımının bir sonucu değil, insan faaliyetlerinin bir sonucudur.   
  • Zeka ve akıl onu toplumsallaşma olgusuna götürür. Arzu ve duygularla yaşayan insanlar sürekli didişirler.   
  • İyi yola götürmek ve kötülüklerden korumak. Bu asıl hareket ruslardan fazla özellikle türklerde göze çarpıyor.
  • Doğulu önderler, milletlerinin başından ayrılmayarak her hükümetin temeli olan şu iki kanunu hakkıyla yapıyorlar.  
  • Birey toplumsal bir varlıktır. İnsan daha ziyade duygular ve egosuyla hareket eder; zeka ve aklını kullanmaktan sürekli kaçınır.  
  • Şüphecilik bir kriz halinden ibaret olup insan aklının bir öğreti değişikliğine geçişinde ortaya çıkan zihinsel bunalımın kaçınılmaz sonucudur.  
  • Dogmatizm, insan zekasının normal hali, onun doğası nedeniyle sürekli olarak ve her türüyle, en uzak göründüğü zaman bile meylettiği haldir.  
  • Aklını kullanan insan barış ve sükunete kavuşur. Bu nedenle insandaki bencil duyguları, akıl ve zeka aracılığıyla çıkarsız hale getirmek zorunludur.  
  • "Yeni din" , sonunda Pozitif Din olacaktır. Bu dinin Tanrısı insanlık, peygamberi bilim adamları ve mucizeleri ise ilmî keşiflerdir. İbadet üstün bir varlığa tapınarak değil insanlığın gelişimi için çaba sarf edilerek yapılır.   

Kaynakça değiştir

  1. John Stuart Mill, Auguste Comte and Positivism, s. 154
  2. Orhan Hançerlioğlu, Düşünce Tarihi, Remzi Kitapevi, s. 284.

Konuyla ilgili diğer Wikimedia sayfaları:

Commons'da Auguste Comte ile ilgili çoklu ortam dosyaları bulunmaktadır.

Vikipedi'de Auguste Comte ile ilgili ansiklopedik bilgi bulunmaktadır.