Göbeklitepe

Dünyanın bilinen en eski kült yapılar topluluğu

Göbeklitepe veya Göbekli Tepe, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki Şanlıurfa ilinin 18 km kuzeydoğusunda, Haliliye ilçesine bağlı Örencik köyü yakınlarında yer alan[1] Neolitik bir arkeolojik sit alanıdır. MÖ 9600–9500 civarına tarihlenen Göbeklitepe, dünyanın şu ana kadar bilinen en eski tarihî yapısıdır.[2] Bazı popüler kaynaklarda "tarihin sıfır noktası" nitelendirmesiyle de anılmaktadır.[3] Yapıt, dünyanın bilinen en eski megalitleri olan taş sütunlarla, bir dizi büyük dairesel yapıdan oluşmaktadır.[4] Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ'a ait olduğu düşünülen bu yapıda T biçimindeki 10-12 dikilitaş yuvarlak planda dizilmiş, araları ise taş duvarlarla örülmüştür. Yapının merkezinde daha yüksek boyda olan iki dikilitaş, karşılıklı olarak yerleştirilmiştir.[4] Bu dikilitaşların çoğu üzerinde insan, eller ve kollar, çeşitli hayvan ve soyut semboller, kabartılarak veya oyularak betimlenmiştir. Bölgede yapılan kazılarda çıkartılan bazı heykel ve taşlar, günümüzde Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir.[5]

Göbeklitepe
Vikipedi maddesi
Vikiveri öğesi

Hakkında söylenenler değiştir

  • Üzerinde yaşadığımız şu topraklar, şu bereketli Anadolu, sanat üretimi için büyük bir klasör gibidir. Bu, dosya dosya istiflenmiş kültürler ve medeniyetler içeren bir klasördür. Göbeklitepe'den, Eti'den, Lidya'dan, Frigya'dan, Roma'dan, Bizans'tan, Selçuklu'dan, Osmanlı'dan bugüne, katman katman kültür, tabaka tabaka medeniyet ve yığın yığın sanat barındıran zamanın ruhu, bu topraklarda iftiharla yaşamaktadır.[6] - Recep Tayyip Erdoğan

Kaynakça değiştir

  1. "Göbeklitepe Arkeolojik Alanı (Şanlıurfa)". kvmgm.ktb.gov.tr. Erişim tarihi: 2023-01-12. 
  2. "Global Heritage Fund – Göbekli Tepe, Turkey". 5 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2014. 
  3. "Göbeklitepe'nin şöhreti UNESCO ile taçlandı". Haberler.com. 30 Haziran 2021. 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021. 
  4. 4,0 4,1 Şablon:Akademik dergi kaynağı
  5. "Şanlıurfa Müzesi". 15 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2016. 
  6. Cumhurbaşkanı Erdoğan: Anadolu, sanat üretimi için büyük bir klasör gibidir
Göbeklitepe ile ilgili daha fazla bilgiye Vikipedi'den ulaşabilirsiniz.