Yunus Emre
Türk şair ve mutasavvıf (1240–1320)
Yunus Emre | |
---|---|
Doğum tarihi | 1241 |
Doğum yeri | Anadolu |
Ölüm tarihi | 1321 |
Ölüm yeri | Anadolu |
Vikipedi maddesi Vikiveri öğesi |
Başlığın diğer anlamları için Yunus Emre (kitap) sayfasına bakınız.
Yunus Emre (d. 1240 Yunusemre, Mihalıççık, Eskişehir - ö. 1321), Anadolu'da Türkçe şiirin öncüsü mutasavvıf ve halk şairi.
A B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P R S Ş T U Ü V Y Z |
A
değiştir- Akıl, adl (adalet) ıssı (sahibi) bir ulu kişidir.
Medet etmek sana onun işidir. - Akıl bir kişidir, Allah'a bakar.
Uyarsan akla uy, ol buhl'ı (cimriliği) yakar. - Ana rahminden geldik pazara, bir kefen aldık döndük mezara.
- Aşk aşıkı şir eder, aslanı zencir eder, katı taşı mum eder.
- Aşık olamayan adem benzer yemişsiz ağaca.
- Aşıklar ölmez, ölen hayvan imiş.
- Az söz erin yüküdür, çok söz hayvan yüküdür.
B
değiştir- Ben gelmedim dâvi (dava) için,
Benim işim sevgi için
Aşkın yeri gönüllerdir,
Gönüller yapmaya geldim. - Ben sevdiğimi demez isem, sevmek derdi boğar beni.
- Benim uçmak neme gerek, hergiz gözüm ona bakmaz.
- Benlik davasını bırak muhabbetten olma ırak, sevgi ile dolsun yürek hoşgörülü olmaya bak.
- Bir avuç toprak, biraz da su'yum ben, neyimle övüneyim, işte buyum ben.
- Bir bahçeye giremezsen, durup seyran eyleme. Bir gönül yapamazsan, yıkıp viran eyleme.
- Bir kez gönül yıktın ise, Bu kıldığın namaz değil. Yetmiş iki millet dahi Elin ‘yüzün’ yumaz değil.
- Bu dünyaya inanma, vefasın bulam sanma. Ömrün veren ziyana, çoğu pişman içinde.
C
değiştir- Cennet cennet dedikleri, 3 köşkle birkaç huri. İsteyene ver onları, bana seni gerek seni...
- Cümleler doğrudur sen doğru isen,
Doğruluk bulunmaz sen eğri isen.
Ç
değiştir- Çalab'ın dünyasında
Yüz bin dürlü sevgi var;
Biri Rahmân-ı Rahîm
Biri şeytan-ı racîm. - Çok mal haramsız, çok söz yalansız olmaz.
D
değiştir- Dağa düşer kül eyler, gönüllere yol eyler, sultanları kul eyler, hikmetli nesnedir aşk.
- Dağlar nice yüksek ise yol onun üstünden geçer.
- Derdi dünya olanın, dünya kadar derdi olurmuş.
- Derviş Yunus sana söyleme derler,
Ya ben öleyim mi söylemeyince. - Dervişlik baştadır, tacda değil. Kızdırmak oddadır, sacda değil.
- Dervişlik dedikleri, hırka ile taç değil. Gönlün derviş eyleyen hırkaya muhtaç değil.
- Dört kitabın manasını okudum tahsil ettim. Aşka gelince gördüm, bir uzun hece imiş.
E
değiştir- Eğer aşkı sever isen can olasın.
Kamu derdine hem derman olasın. - Eğer bir mümin’in kalbin kırarsan hakka eylediğin secde değildir.
- Eğer, ilerde bir gün “keşke” demek istemiyorsan, 3 şeyi doğru seç! Eşini, işini, arkadaşını.
- Ete kemiğe büründü, Yunus deyu göründü.
- Ey hayat ırmağından su içenler! Gelin soralım canlara ki güzelliği ne oldu da gidiyor. Ben hep seninim diyordu, şimdi neyi buldu da gidiyor?
- Edebim el vermez edepsizlik edene,
Susmak en güzel cevap edebi elden gidene. - Eyledim, Halep ile Şam'ı ilmi talep
Meğer ilim hiç imiş, illa edep illa edep.
F
değiştirG
değiştir- Gelin taniş olalım, işi kolay kılalım.
Sevelim sevilelim, dünya kimseye kalmaz.
H
değiştir- Hiç hata yapmayan insan, hiçbir şey yapmayan insandır; ve hayatta en büyük hata, kendini hatasız sanmaktır.
- Hoştur bana senden gelen. Ya gonca gül,yahut diken. Ya hayattır, yahut kefen. Nârın da hoş, nurun da hoş. Kahrın da hoş, lütfun da hoş.
I
değiştirİ
değiştir- İlim ilim bilmektir, ilim kendin bilmektir, sen kendin bilmez isen, ya nice okumaktır.
K
değiştir- Keleci (sözü) bilen kişiünüñ yüzini ak ede bir söz.
Sözi bişürüp deyenüñ işini sağ ede bir söz
Söz ola kese savaşı, söz ola bitüre başı
Söz ola agulu (zehirli) aşı bal ile yağ ede bir söz.[1]
L
değiştirM
değiştir- Menden istirisen,
Eydirüvirem bildügümden,
Budur Çalab'ın buyrugu,
Tutun oruç kılun namaz. - Mal sahibi mülk sahibi,
Hani bunun ilk sahibi,
Mal da yalan mülk de yalan ,
Var gel biraz da sen oyalan. - Maharet güzeli görebilmektir, sevmenin sırrına erebilmektir. Cihan, Alem herkes bilsin ki şunu; En büyük ibadet sevebilmektir.
- Miskin Adem oğlanı, nefse zebun olmuştur. Hayvan canavar gibi, otlamağa kalmıştır.
- Mü'min olanların çoktur cefâsı,
Ahirette olur zevk-u sefâsı,
On sekiz bin âlemin Mustafâ'sı,
Adı güzel, kendi güzel Muhammed
N
değiştir- Nazar eyle itiri
Pazar eyle götürü
Yaradılanı hoş gör
Yaradandan ötürü
O
değiştir- Olsun be aldırma Yaradan yardır. Sanma ki zalimin ettiği kârdır. Mazlumun ahı indirir şâhı. Her şeyin bir vakti vardır.
Ö
değiştirP
değiştirR
değiştirS
değiştir- Sabah mezarlığa vardım, baktım herkes ölmüş yatar, her biri çâresiz olup, ömrünü yitirmiş yatar.
- Sabır saadeti ebedi kalır Sabır kimde ise o nasib alır.
- Sanırdım kendim ayrıyım
Dost ayrıdır, ben gayrıyım
Beni bu hayale salan
Bu sıfat-ı hayvan imiş.. - Sen doğru ol da varsın sanan eğri sansın. Lâkin sakın unutma ki; Sen kendini bir şey sanmadığın sürece doğru insansın.
- Sevelim sevilelim, dünya kimseye kalmaz..
- Sular hep aktı geçti, kurudu vakti geçti,
Nice han nice sultan tahtı bıraktı geçti,
Dünya bir penceredir, her gelen baktı geçti...
Ş
değiştirT
değiştir- Türlü türlü cefanın adını aşk koymuşlar.Aşka münkir ademi bu meydandan sürmüşler.
U
değiştirÜ
değiştirV
değiştirY
değiştir- Ya Rabbena hayreyle,
Muhammed'e yâr eyle,
Kabrimizi nur eyle,
Kabre vardığım gece. - Yalancı dünyaya konup göçenler. Ne söylerler ne bir haber verirler
- Yaratılanı hoş gör, Yaradan'dan ötürü.
- Yunus sözi alimden, zinhar olma zalimden, korkadurın ölümden, cümle doğan ölmüştür.
Z
değiştir- Zulum ile abad olanın akıbeti berbad olur.
Kaynakça
değiştir- ↑ YUNUS’UN SÖZÜ A. Azmi Bilgin TÜRK DİLİ MART 2020 Yıl: 69 Sayı: 819
- ↑ "Yunus Emre: The Sufi Poet in Love", Zekeriya Başkel, 27 Şubat 2013 ISBN 9781935295051