Yuval Noah Harari

Yuval Noah Harari
İsrailli tarihçi, yazar, kamu entelektüeli ve akademisyendir.
Doğum tarihi	24 Şubat 1976
Doğum yeri	Kiryat Ata, İsrail
Vikipedi maddesi

Yuval Noah Harari (24 Şubat d.1976) İsrailli tarihçi, yazar, kamu entelektüeli ve akademisyendir.

Sözleri

• Güç yozlaştırır.
• Acı arzudan doğar.
• Kurtuluş satın alınamaz.
• Teist dinler tanrılara tapınmaya odaklanır.
• Davranışı değiştirmeyen bilgi işe yaramaz.
• Bugün en büyük zenginlik bilgi haline geldi.
• İnsanlar nadiren ellerindekiyle yetinmeyi biliyor.
• Başarı, hırsı ve açgözlülüğü beraberinde getirir..
• Cehaletimiz dışında hiçbir şey bizi engelleyemez.
• Ölüm kaçınılmaz bir son değil, teknik bir sorundur.
• Biz devlete değil, devlet bize hizmet etmek için var..
• Ateşin kontrolü daha sonra olacakların habercisiydi.
• Biz buğdayı evcilleştirmedik, buğday bizi evcilleştirdi.
• Sonsuza kadar sürecek bir çileyle yaşamayı kim ister ki?
• Yakın gelecekte siz kitap okurken kitaplar da sizi okuyabilir.
• Yaşamak için bir sebebiniz varsa her şeyle baş edebilirsiniz.
• Eğitim daha fazla eğitimi, cehalet daha fazla cehaleti doğurur.
• Peki Tanrıların ve kralların başaramadığını para nasıl başardı ?
• Fikirler dünyayı davranışları etkileyebildiği ölçüde değiştirebilir.
• Yeni dinler araştırma laboratuvarlarında büyüyüp serpilecekler.
• Lüksler zamanla ihtiyaç haline gelir ve yeni zorunluluklar ortaya çıkarır.
• Sapiens içgüdüsel olarak insanları "biz" ve "onlar" olarak ikiye bölmüştü.
• Tarih boyunca dinler ve ideolojiler, yaşamın kendisine değer atfetmediler.
• Hiçbir şeyi değiştiremeyeceksek öngörülerde bulunmanın ne anlamı var?
• Hızla ortaya çıkıp kaybolan bir şeyin peşinde koşmanın ne anlamı olabilir ?
• Serbest piyasa ya duyulan inanç Noel Baba'ya duyulan inanç kadar naiftir.
• Eşitlik ancak daha iyi durumdakilerin özgürlüklerini kısıtlayarak sağlanabilir.
• Efsaneler, Mitler Tanrılar ve Dinler ilk kez Bilişsel Devrim sayesinde ortaya çıktı.
• Gerçek barış sadece savaş olmaması değil, savaşın mantık dışı hale gelmesidir.
• İnsan bilincinin hizmetçisi olarak doğan yazı, giderek insanın sahibi haline geldi.
• Homo sapiens, insanların biz ve onlar olarak ayrıldığını düşünecek şekilde evrildi.
• Acı çekmekten tamamen kurtulmanın tek yolu, arzu duymaktan tamamen kurtulmaktır.
• Para bir eşya değildir, psikolojik bir kurgudur ve fiziksel olanı zihinsel olana çevirerek çalışır.
• Eğer rahipler ve piskoposlar İsa'ya inanmasalardı Hıristiyanlık iki bin yıl boyunca süremezdi.
• İnsanlar gerçek mutluluğa erişmek için haz arayışlarını hızlandırmamalı, aksine yavaşlatmalıdır..
• Maalesef dünyadaki Sapiens rejimi şu ana kadar gurur duyabileceği miz çok fazla şey üretmedi.
• Dünyada neden kötülük vardır? Neden acı vardır? Neden iyi insanların başına kötü şeyler gelir?
• Kanunlara göre insanlar iki cinsiyete ve üç sınıfa ayrılırlar: üst insanlar, sıradan insanlar ve köleler.
• İnsanlık, sadece tarihin akışını değiştirebilme değil, tarihi sona erdirebilme kapasitesine de sahip.
• Aynı tanrıya inanmayan veya aynı krala itaat etmeyen insanlar seve seve aynı parayı kullanıyorlar.
• Yükselen en ilginç din, ne tanrılara ne de insana hürmet ediyor, sadece veriye tapıyor: Dataizm dini.
• Duygularımıza daha çok anlam yükledikçe, onların peşinden daha çok koşar ve daha çok acı çekeriz.
• Çoğu toplumda kadınlar erkeğin malıydı, genellikle de babalarının, kocalarının ve erkek kardeşlerinin.
• Amerikan kültüründen, dininden, siyasetinden nefret eden Usame Bin Ladin ABD Dolarlarının hayranıydı.
• Eğer Suriye, Sudan ya da Somali’de insanlar açlıktan ölüyorsa, bu bazı siyasetçiler böyle istediği için oluyor..
• Evrende hiçbir tanrı, millet, para, insan hakkı, yasa ve adalet insanların ortak hayal gücü dışında var olamaz.
• Mutluluğa giden yol, rekabet ya da madalyalardan ziyade, heyecan ve sükunet dengesini korumaktan geçer..
• Homo sapiens nasıl oldu da evrenin insan türünün etrafında döndüğünü iddia eden hümanist öğretiye inandı?
• İnsanlar bilinmeyenden korktukları için değişimden kaçınırlar. Ancak tarihin tek değişmezi, her şeyin değiştiğidir.
• Her dinin müritleri kendi inançlarının tek doğru olduğuna inanırlar. Herhalde yalnızca tek bir dinin müritleri haklı.
• Yenemeyen, içilemeyen, dikilemeyen, alet ve silah yapımı için fazla yumuşak bir metal neden bu kadar önemliydi ki?
• Tek yapmamız gereken bilim insanlarını ve teknisyenleri rahat bırakmak, böylelikle yeryüzünde cenneti kurabilecekler.
• İnsanlar neden paraya inandı? Cevabı çok basit. Çünkü komşum inanıyordu. En önemlisi kralım da buna inanıyordu.
• Bugün insanlar hala "ölüm ayırana dek" evli kalmayı umarak ve çocuk yapıp yetiştirmek üzerine kuruyorlar yaşamlarını.
• Hayvanların evcilleştirilmesi yüz yıllar geçtikçe giderek daha zalimce bir hâle gelen bir dizi vahşi uygulama sayesinde olmuştur.
• Modern ekonomik sistem de, eğer yatırımcıların ve bankerlerin çoğu kapitalizme inanmasaydı kapitalizm bir gün bile süremezdi.
• Savaşı anlamak istiyorsanız tepedeki komutanlara ya da gökteki meleklere değil sıradan erlerin gözlerinin içine bakmanız gerekir.
• Ordular, polisler, mahkemeler ve hapishaneler kesintisiz olarak insanların hayali düzene uygun davranmasını sağlamak için çalışır.
• İnsanlar nadiren ellerindekilerle yetinmeyi biliyor. İnsan aklı hemen hemen her zaman kanaat etmek yerine daha fazlasını arzuluyor.
• Okulların iyi bir evrim teorisi eğitimi vermediği ortada. Buna rağmen tutucu dindarlar hala evrimin öğretilmemesi gerektiğini savunuyor.
• Maddi kazançların tatmini uzun soluklu değildir, öyle ki para, ün ve keyif peşinde körlemesine koşmak bizi sadece daha da aciz kılacaktır..
• Bedenlerimizi, beyinlerimizi ve zihinlerimizi şekillendirecek; cennetler ve cehennemlerden oluşan bütünlüklü sanal dünyalar yaratacaklar.
• Tam anlamıyla bir ateist de olsam oldukça zengin bir siyasi, ahlaki ve estetik değerler bütününü kendi içsel deneyimlerimden çıkarabilirim.
• 20.yüzyıldaki gelişmelere rağmen insanlar kıtlık, salgın ve savaşlarla acı çekmeye devam ediyorsa bunun suçunu tanrıya ya da doğaya atamayız.
• Ölümün olmadığı bir dünyada Hristiyanlık, İslamiyet ya da Hinduizm'i bir düşünün; cennet, cehennem ve reenkarnasyonun da olmadığı bir dünyada..
• İnsanlar belli bir lükse alıştıklarında bir süre sonra onu kanıksarlar. Onu yaşamlarında hep bulundururlar ve bir süre sonra onsuz yaşayamaz hale gelirler.
• Bugün dünyadaki büyük hayvanların (yani ağırlığı birkaç kilogramdan fazla olanların) yüzde 90'ı insanlardan ya da evcilleştirilmiş hayvanlardan oluşuyor.
• Eğer tanrı birinin kendi iradesiyle kötüyü seçeceğini ve bu yüzdende cehennem de sonsuz işkencelerle cezalandırılacağını önceden biliyorsa,onu neden yaratır.
• Etrafımızı şekillendirdik, gıda üretimini artırdık, şehirler yaptık, imparatorluklar kurduk, çok uzak ve geniş ticaret ağları oluşturduk, ama dünyadaki acıyı azalttık mı?
• Tarih boyunca dinler ve ideolojiler, yaşamın kendisine değer atfetmediler. Onun yerime varoluştan üstün ve onun ötesinde olduğunu iddia ettikleri şeyleri yücelttiler.
• Hristiyanlık ve Nazizm gibi bazı dinler, milyonlarca insanı sadece nefret yüzünden öldürdüler, kapitalizmse milyonlarca insanı açgözlülükle karışık umarsızlıkla öldürdü.
• Dünyada artık doğal kıtlıklar kalmadı, sadece siyasi kıtlıklar var. Eğer Suriye, Sudan ya da Somali'de insanlar açlıktan ölüyorsa, bu bazı siyasetçiler böyle istediği için oluyor.
• Mitler ve kurgular, insanları doğumlarından itibaren belirli bir biçimde düşünmeye, bazı standartlara ve kurallara uygun olarak davranmaya ve belirli şeyleri istemeye alıştırırlar.
• İnsanlar şu veya bu hazzı duyumsarken değil, tüm bunların geçici olduğunu anlayıp özümsediklerinde ve daha fazlasını istememeyi başardıklarında acı çekmekten özgürleşirler.
• Tektanrılı dinlerin her seyi bilen, her şeye gücü yeten ve tamamen iyi olan bir Tanrı'nın dünyadaki bunca acıyı neden müsaade ettiğini açıklayabilmek için ciddi zihinsel çaba harcamaları gerekir.
• Askeri düzeni ne sağlar? Bir orduyu yalnızca zor kullanarak örgütlemek imkansızdır;en azından bazı komutanların ve askerlerin tanrı,onur,vatan,erkeklik veya para gibi şeylere inanmaları gerekir.
• Dini inançlar konusunda anlaşamayan Hıristiyanlar ve Müslümanlar paraya inançta anlaşıyordu, çünkü din bir şeye inanmamızı isterken, para başkalarının da bir şeye inandığını inanmamızı ister.
• Kim bilir kaç üniversite mezunu genç çok çalışıp iyi paralar kazanacaklarını düşünerek büyük firmalara giriyor ve ancak otuz beş yaşından sonra bu işlerden ayrılarak gerçek istediklerini yapmaya çalışıyor?
• Arzular acı çekmeye sebep olur, acı çekmekten tamamen kurtulmanın tek yolu da arzu duymaktan tamamen kurtulmaktır. Bunu yapmanın tek yolu da gerçekliği olduğu gibi yaşaması için zihni eğitmektir.
• Binlerce yıl boyunca insanlar dünyanın sunabileceği tüm bilgiye sahip olduklarının iddia eden kutsal metinlere ve antik geleneklere inandıklarından ilerlemeyi amaçlayan bilimsel yolun önüne engel koydular.
• Devrim için kalabalıklar asla yetmez. Devrimler çoğu zaman büyük kitlelerle değil olayları ateşleyen küçük guruplarla başlar. Devrim için " Kaç kişi bizi destekler?" diye değil, Destekleyenler ne kadar etkin işbirliği yapabilir?" diye sormanız gerekir.
• Evcilleşmek Evcil tavuk ve inek evrimsel bir başarı hikayesi olabilir ancak bunlar aynı zamanda dünyada yaşamış en şanssız canlılardır. Hayvanların evcilleştirilmesi yüz yıllar geçtikçe giderek daha zalimce bir hale gelen bir dizi vahşi uygulama sayesinde olmuştur.
• Yani bir milyon yıl önce yaşa yan insanlar, büyük beyinlerine ve sivri taşlara rağmen avcı hayvanlar dan korkarak, nadiren büyük hayvanlar avlayarak yaşadılar ve hayatta kalmaları bitki toplayarak, böcek yiyerek, küçük hayvanları avlayarak ve daha güçlü hayvanların bıraktığı leşleri yiyerek mümkün olabildi.
• Yetmiş bin yıl önce, insan atalarımız, diğer tüm hayvanlarla birlikte Afrika'nın bir köşesinde sadece kendi işine bakan önemsiz hayvanlardı. Oysa ki bugün pek azı, Dünya'ya insanların hükmettiğini reddedebilir; tüm kıtalara yayıldık ve hareketlerimiz Dünya’nın ve hayvan denilen canlıların gidişatını belirliyor. Biz oradan buraya nasıl geldik?
• Sevelim ya da sevmeyelim, büyük maymunlar adı verilen gürültücü ve büyük bir grubun üyesiyiz. Yaşayan en yakın akrabalarımız arasında şempanzeler, goriller ve orangutanlar var, ve şempanzeler bunların en yakını. Yalnızca 6 milyon yıl önce, tek bir dişi maymunun iki kızı oldu. Bunlardan biri tüm şempanzelerin atası olurken, diğeri de bizim büyü kannemiz oldu.

Kaynakça

1. ^ [[1]]