Tartışma:Niccolò Machiavelli
Burası Niccolò Machiavelli adlı tartışma sayfası üzerindeki değişikliklerin konuşulduğu tartışma sayfasıdır. Maddenin konusunun genel olarak tartışıldığı bir forum değildir. |
|||
|
"Kendi düşen adam bırak düşsün . Eğer bir başkası tarafından itilmişse işte o zaman onu tut."
Birincisi bu söz kendine ait değildir. Sadece var olan bir sözü nakletmiştir. İkincisi sözün doğru olanı "Kendisi düşen değil ancak başkası tarafından itilen tutulur" şeklidedir. (Istorie Fiorentine/Floransada Komplolar Tarihi)
taraflı ve cımbızlanmış söz
değiştirBaşarılı bir yönetici sıkça hile yapmaya, yalan söylemeye, sözünü tutmamaya ve hatta cinayet işlemeye ihtiyaç duyar. böyle bir söz ve prenste vardır fakat çok başka şekilde kullanılmıştır. belliki tukaka makyavel gözlüğüyle yazılmış taraflı ve cımbızlanmıştır. doğrusu ise şöyledir.
Bir hükümdar gaddar,zalim,cimri ve yalan söylüyor olabilir fakat aynı zamanda bunları yaparken insanlara merhametli,cömert ve sözünün eriymiş gibi görünmelidir ve iktidar daima kötü yanlarını başkalarına yıkmalı iyi olanları kendisine ait gibi göstermelidir. Kaynak : Prensteki merhamet ve cimrilikle ilgili bölümlerde rahatça görülebilir. — Bu imzasız yazı 88.241.9.1 (mesaj • katkılar) tarafından eklenmiştir.
- Tam doğru şeklini merak ettiğim bir söz idi. Katkın(ız) değerlendirilmiştir. Teşekkürler, iyi çalışmalar. --Vitruvian (mesaj) 23:44, 15 Mart 2013 (UTC)
Tercüme hassasiyeti
değiştirSayfanın İngilizce ve Türkçe versiyonları arasında, görünüşte yüzeysel gerçekte ciddi farklar var. İngilizce versiyonu Makyavel'i gerçek yüzüyle yansıtıyor: Pragmatizmi insafın önünde tutan bir politik stratejist.
Türkçe versiyonu ise biraz... nasıl desem abartılmış ve duygusalca kötülenmiş bir Makyavel yansıtıyor: Kötülükten zevk alan bir şeytan.
Merhamet ve insafa sığmayan deyimleri bastırılarak abartılmış. Mesela "insanlara ya iyi davranın veya ezin" cümlesi, "...veya ayaklarınızın altında ezin" şeklinde acı sos serpilerek sunulmuş.
Ayrıca bazı yerlerde abartı, hatalı çeviri boyutuna varmış. Yine aynı cümlenin devamı, "...çünkü hafif yaralandıklarında intikam alabilirler, ağır yara aldıklarındaysa bunu yapamazlar." kısmında Makyavel'in yalın ve basit "yapamazlar" sözü "akıllarına bile getiremezler" şeklinde hatalı tercüme edilmiş.
Bazı yerlerde de eksik tercüme yapılmış. Yine aynı cümlenin devamı olan "...dolayısıyla bir adama verilecek yara öyle olmalı ki, kişi (yaralayan) intikam korkusu içinde kalmasın" kısmı çevrilmemiş.
Kaldı ki, bunun İtalyanca'dan alternatif çevirisi şöyle: "Asla düşmanına hafif yara verme, çünkü yarım yaralanmış bir yılan gibi ilk fırsatta geri saldıracaktır."
Bu ikinci -alternatif- çeviri, Makyavel'in verdiği stratejik tavsiyeyi daha net ortaya koyuyor aslında. Makyavel zevk olsun diye "insanları ya çikolata ile besle veya gözlerini oy" tavsiyesinde bulunmuyor. Bir hükümdara kendince iç (politik) ve dış (askeri) savaş taktiği veriyor.
Bizde de buna yaklaşık karşı düşen bir atasözü var: "Verince doyur, vurunca öldür"
Yukarıdaki örnekler bir tek cümleden çıktı. Sayfanın çoğunda bu tip "yüzeysel ama ciddi" hatalar var.
Kelimesi kelimesine çeviri literal anlamda orijinale sadık olmaya çalışırken anlamı tam yansıtmayabilir. Anlam çevirisi de anlamı tam olarak yansıtmaya çalışırken literal anlamda orijinalden sapabilir. Hem kelimelerine hem anlamına sadık çeviri yapabilmek ise dil bilgisinin ötesinde ince sanattır. Benim gördüğüm -malesef- birçok yerde hem kelime hem anlam bakımından orijinale pek sadık kalınmamış.