Tiryaki Hasan Paşa
Kanije Savunması'nı yaparak ün alan Osmanlı paşası (1521 - 1611)
| Tiryaki Hasan Paşa | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarihi | 1521 |
| Doğum yeri | bilinmiyor |
| Ölüm tarihi | 1611 |
| Ölüm yeri | Budin |
 Vikipedi maddesi Vikiveri öğesi | |
Sözleri
değiştir- "Kanije'de ettiğimiz küçük bir hizmet karşılığı bize vezirlik vermişler ve 'Hatt-ı Hümayun' göndermişler. Halbuki, Kanuni Sultan Süleyman Makbul İbrahim Paşa'yı tam bir selahiyetle kendi yerine vekil tayin ettiği zaman bile O'nun eline böyle bir yazı vermemişti. Rahmetli Piyale Paşa Yavuz Sultan Selim Hazretlerinin damadı olduğu ve Sakız Adası'nın fethi gibi nice zaferler kazandığı halde kendisine vezirlik çok görülmüştü. İslam Halifesi'nin Hatt-ı Hümayun'u Kanije Müdaafası gibi küçük bir hizmete mükafaat olmaya başladı. Devletin vezirliği benim gibi kocamış kimselere kaldı. Buna üzülmeyeyim de neye üzüleyim?""[1]
- (Padişah III. Mehmed'in zafer sonrası kendisine gönderdiği hat-ı hümâyûn'u okuduktan sonra cevaben)
- "Gâzilerim!.. Yiğitlerim!.. Bu şehîd kardeşlerimiz asla ve kât'a, Budin beylerbeyi ve kethüdası olamaz. Bilirsiniz ki, her ikisi de, kırk yıllık dostlarımızdır. Onları bizden iyi kim tanıyabilir? Üstelik koca Osmanlı ordusu buralarda iken, bir beylerbeyinin başı nasıl uçurulabilir? Daha bizim kaleyi bile düşüremezken, bu kefereler!.. Karapençe’yi gönderelim, doğrusunu öğrenip gelsin. Doğru olsa bile biz Allah için cihâd ediyoruz. Pâdişâhımız sağ olsun!.."[2]
- (Müdafaa esnasında İstolni-Belgrad’da öldürülen Budin beylerbeyi ile kethüdasının düşman mızraklarına takılan kesik başlarının teşhir edilmesinden dolayı, bunları gören Türk askerlerinin maneviyâtının bozulması üzerine, müdaafilere(savunmacılara) hitâben yaptığı konuşma)
- "“Gâzilerim!.. Evlâdlarım! Bugün yiğitlik günüdür. Mertlik demidir. Düşman çok fakat îmânı yok. Hamdolsun hepimizin göğsü îmân nuru ile doludur, ölürsek şehîd olur Cennet’e gideriz. Kalanlarımız Gâzilik rütbesiyle şereflenir. Dînimiz uğruna Hak yoluna cihâd ediyoruz. Düşman kırıldı, artık kaçmaya yüz tuttu... Pâdişâhımızın ekmeği hepinize helâl olsun! Vurun yiğitlerim! Koman gâzilerim! Zafer sizindir!..” "[2]
- (İstolni-Belgrad'ın düşmesi ile Arşidük Mathias’ın kumandasındaki kuvvetlerin de muhasaraya katılması üzerine köprüler hazırlayıp umumi bir hücuma girişilmesine mukâbil askerilerine hitâben)
- "–Evlâdlarım! Mâlumunuzdur ki, küffârın muhâsarası Âlemlerin Efendisi’nin dünyâyı teşrif ettiği 12 Rebî’ül-evvel gecesi başlamıştı. İmdi Cenâb-ı Hakk’ın o mübârek gece hürmetine müslüman kullarını küffâr karşısında inşâallâh mağlûb ve perîşân eylemeyeceği de mâlumunuz ola! Yeter ki biz mücâhidler, îmân ile kılıçlarımızı kavî tutalım!"[3]
- (Müdafaanın başarılı gidişatı esnasında yine bir hücumda, Avusturyalıların aralarında Papa’nın yeğeni Aldoprandini’nin de bulunduğu binlerce ölü bırakarak geri çekilmek zorunda kalmaları üzerine)
Hakkında
değiştir- "Yerin ve göğün sahibi olan yüce Allah’a hamdolsun ki, Osmanlı Devleti’ne senin gibi paşalar ve askerlerin sayesinde, nice zaferler nâsib eyledi... Sevgili Peygamberimize salât ve selâm olsun ki, seni ve Devlet-i âliyye askerlerini, kendi yolunda cihâd eylerken görürüz... Şanlı Kanije serencâmınızı (serüvenlerinizi) bütün tafsilatıyla öğrendim... Berhudar olasınız, iki cihânda yüzleriniz ak ola... Sana, vezirlik (meraşallık rütbesi) verdik. Helâl olsun. Seninle bile bulunan askerlerim dahi, manevî oğullarımdır. Cümlesinden yüce Mevlâ razı olsun. Ettiğiniz bilcümle tedâbir (tedbirli işleriniz) makbûl-i hümâyûnumdur. Her birinizi, Hak teâlâ hazretlerine ısmarlıyorum..."[1]
- (Kanije müjdesinin İstanbul’a bildirilmesi üzerine Pâdişâh III. Mehmed'in kendisine vezirlik berâtı ile beraber hizmetini takdir yollu gönderdiği hat-ı hümâyûn'da kendisine hitâben)
