Hümanizm

insanın değerini vurgulayan ve rasyonalizm ile ampirizme odaklanan felsefi düşünce öğretisi

Hümanizm değişik filozoflar tarafından sıkça kullanılan; insana ait olan, kaynağını insanın kendisinden alan değerler ve işler üzerine odaklanma anlamına gelen bir terimdir. Bununla birlikte hümanizm insanın diğer canlı türlerinden daha özel olduğu düşüncesini reddeder.

Ben, ölümümden sonra bir ödül ya da ceza beklentisi içinde bulunmaksızın terbiyeli davranmaya çalıştığım anlamına gelen bir hümanistim.
Kurt Vonnegut
Sözler, yazar ya da kaynakları bakımından alfabetik sıraya göre düzenlenmiştir.


Hümanizmin pek çok tanımlanma biçimi var ancak bırakın biz burada onu insanın bu toplumsal yaşamda ve bu karmaşık ve son derece gelişmiş toplum içinde avantajlı ve insanın kendi doğasındakini başarabileceğine inanan ve doğru kişiliğine ulaşan tutumu olarak düşünelim. —Lionel Trilling

Sözleri değiştir

 
Yaşam acı vericidir. Dikenleri vardır, bir gülün gövdesinde olduğu gibi. Kültür ve sanat o gövdede büyüyen güller gibidir. Çiçek sizsiniz, sizin insanlığınız. Sanat, içinizdeki insanlığa ait olanın özgürleşmesidir.
Daisaku Ikeda
  • Bir insanın mutluluğunu bir başkasının mutsuzluğu üzerine inşa etmesi olanaksızdır.[1]Daisaku Ikeda
  • Yaşam acı vericidir. Dikenleri vardır, bir gülün gövdesinde olduğu gibi. Kültür ve sanat o gövdede büyüyen güller gibidir. Çiçek sizsiniz, sizin insanlığınız. Sanat, içinizdeki insanlığa ait olanın özgürleşmesidir. — Daisaku Ikeda
  • Bence aslolan hümanist olmaktır. Herkes arasında fark var ama biz insanlar bu farklar sebebiyle birbirimizden ayrılmış değiliz ki hepimiz birbirimize bağlıyız. Birbirimize bizi bağlayan şeyler daha fazla.[2]Fatma Butto
  • Erkekler bu dünyalıdır. Kadınlar da bu dünyalıdır. Onlarla olun.[1]George Carlin
  • Çağdaş olmak istiyorsanız, klasik akıl devriminizi tamamlamak zorundasınız. Klasik kültürün temeli de Anadolu’da atılmıştır. Bilim, felsefe, kültür, şiir, aritmetik, trigonometri, astronomi gibi akılı akıl yapan ne varsa bu bilgi enerjilerinin hepsi Anadolu’nun yediveren toprağının içinden fışkırmıştır. Öyle ise ayağınızı toprağınıza sağlam basın. Anadolu’ya sahip çıkın. Orta Asya’dan gelmiş olmanın gerçeğiyle Anadolu’yla kaynaşmış olmanın şansını bir hümanizmde birleştirin. — Halikarnas Balıkçısı
  • ...hümanizm, normallik, yaşam kalitesi kavramlarının artık sadece karlılığın değişkenleri olduğu gerçeği, hiçbir zaman bu kadar net olarak ifade edilmemiştir: hayvan üretim çiftliklerindeki aşırı nüfus ve alan darlığı dolayısıyla hayvanların düştükleri hasta durum ve endüstriyel yoğunlaşma, üretim bantları ve diğer çalışma ortamlarının bilimsel organizasyonu nedeniyle insanların düştükleri durum arasındaki paralellik oldukça aydınlatıcıdır. Dahası insanı ilgilendiren ikinci durumda, "besiciler" iş kalitesi, çok yönlü çalışma, esnek saatler ve fabrikanın psiko-sosyal yönü gibi keşiflerle sömürülerini yok edici bir yöntemle revize etme yoluna gitmişlerdir. Bu paralellikte insanları hayvanlardan ayıran tek durum, hayvanın kısa zamanda bıçak altına giderek öldürülmesinin kaçınılmazlığıdır.[3]Jean Baudrillard
  • Ben, ölümümden sonra bir ödül ya da ceza beklentisi içinde bulunmaksızın terbiyeli davranmaya çalıştığım anlamına gelen bir hümanistim. — Kurt Vonnegut
  • Hümanizmin pek çok tanımlanma biçimi var ancak bırakın biz burada onu insanın bu toplumsal yaşamda ve bu karmaşık ve son derece gelişmiş toplum içinde avantajlı ve insanın kendi doğasındakini başarabileceğine inanan ve doğru kişiliğine ulaşan tutumu olarak düşünelim. Hümanizmi yaşatan unsurlar; kişisel erdemleri kavrama, hoş tavır içinde olma ve hoşgörü -özellikle de cesaret- bu erdemlerin uygulanışını destekleyicidir. Kavrayış kalitesi ise temelinde tutumunu değiştirebilir olmayı ve esnekliği gerektirir. ~ Lionel Trilling
    • The Portable Matthew Arnold önsözünden, (1949)
  • Sevginin gücü güç sevgisine üstün geldiğinde insanlık barış ile tanışacak. — Mohandas Karamçand Gandi
  • Gelenekçi ve dogmacı zihin yapısını ortadan kaldırmayı ve Atatürk devriminin paha biçilmez değerini görüp onu yorumlamayı başaracak tek güç hümanizmdir.[4]Suat Sinanoğlu

Kaynakça değiştir

  1. 1,0 1,1 Goodreads, Humanism
  2. Hürriyet, 16.12.2015, Erişim tarihi: 18.12.2015
  3. Jean Baudrillard, Kötülüğün Şeffaflığı
  4. Suat Sinanoğlu, Türk Hümanizmi, s. 76

Ayrıca bakınız değiştir

Dış bağlantılar değiştir