Hayvan hakları hareketi
Hayvan hakları hareketi kavramı bazen hayvan özgürlüğü, hayvan kişiliği veya hayvan savunuculuğu hareketi olarak da adlandırılır. insan ve insan olmayan hayvanlar arasında çizilen katı ahlaki ve hukuki ayrıma son veren, hayvanların mülk statüsünde görülmelerine ve hayvan deneyleri gibi araştırmalarda, gıda, giyim ve sirk-yunus parkı gibi eğlence endüstrilerinde kullanılmalarına son vermeyi amaçlayan sosyal bir harekettir.
Hayvan hakları hareketi | |
---|---|
Vikipedi maddesi Vikiveri öğesi |
Sözler
değiştir- İnsan ve hayvan özgürlüğü hareketleri birbirinden ayrılamaz; çünkü hepsi özgür olmadan hiçbiri özgür olamaz. İnsanlar hayvanları sömürdüğü sürece huzurlu, insancıl ve sürdürülebilir toplumlar geliştiremez. Aynı şekilde hayvanlar da toplumlarda derin psikolojik ve kurumsal değişiklikler yapılmadan özgürlüklerine kavuşturulamazlar. — Steve Best [1]
- Hayvan özgürlüğü nihai özgürlük hareketidir, 'son cephe'dir. — Robin Webb [2]
- Hayvan özgürlüğü, insanlardan diğer hayvanlardan üstün olduğu şeklindeki inançlarından vazgeçmelerini ve türler arasındaki Berlin Duvarı’nı yıkmalarını talep ediyor. Hayvan özgürlüğü insanlardan güçlü olmanın sorumluluk gerektirdiğini, güçlü olmanın haklı olmak anlamına gelmediğini, gelişmiş bir neokorteksin doğaya tecavüz edip onu talan etmek için hiçbir şekilde bir sebep olmayacağını idrak etmelerini talep ediyor. Hayvan özgürlüğü, insanlardan etik bakış açısında ciddi bir sıçrama yapmak adına hümanizmin konforlu sınırlarını aşmasını, ve böylece ahlâk skalasını akıl ve dilden sentiense (kendi varlığının bilincinde olma özelliği) ve özne olmaya doğru yükseltmesini gerektiriyor. — Steve Best [3]
- Hayvan özgürlüğü iyimser bir hareket. Biz Jeremy Bentham’la birlikte ‘toplumun nefes alan her şeyi kapsayacak şekilde gelişeceği bir zamanın geleceğine,’ inanmaktayız. Biz Dr. Martin Luther King’le birlikte tarihin kavisinin geniş olduğuna ancak onun adalet ve merhamete doğru kıvrıldığına inanmaktayız (King’in karısının ve oğlunun, Coretta ve Dexter Scott King, vegan olmaları bunu kanıtlayacak niteliktedir). Biz toplumun ilerde insan kibiri ve hayvanlara yönelik işkenceye şu an kölelik ve diğer gaddarlıklara baktığımız da hissetiğimiz tiksinti ile bakacağına inanıyoruz. — Bruce Friedrich
- Hayvan hakları hareketi insan hakları hareketinin bir parçasıdır. Hayvanların hakları konusunda mantıklı şekilde oluşturulmuş bir teori ayrıca insan hakları konusunda da ilerleme sağlanmasına yardım eder. Hayvan hakları hareketinde bulunan kişiler aslında – kadın hakları, işçileri, azınlıklar gibi insan haklarına saygı duyulması işinde de ortak mücadele içindedirler. Hayvan hakları hareketi bu hareketler gibi aynı kumaştan dokunmuş bir harekettir. — Tom Regan [4]
- Hayvan özgürlüğü insanların uğruna mücadele verdiği en zor savaştır; çünkü bu mücadele insanlardan en mutlak ayrıcalıklarından, kendilerine tanrı tarafından verilmiş haklarından, sadece insan olma statüsüne bakarak hayvanları sömürme hakkında vazgeçmeyi gerektiriyor. — Steve Best [3]
- Sirklerde, çiftliklerde, laboratuvarlarda, mezbahalarda ve diğer şeytani karanlık yerlerde acı ve korkudan başka seçenekleri olmayan kardeşlerime. Üzgünüm, ben çok üzgünüm. Ama savaş devam edecek. Sömürülen, suistimal edilen tek bir hayvan kalıncaya dek devam edecek, ve bir tek hayvan kalması bile bizim için fazla. Son birey de özgür kalana dek savaş devam edecek. O son zaferi kazanacak olanlar, sizlere teşekkür ederim. Sizlere çok teşekkür ederim. Bu arada, hayvan özgürlüğü için mücadele etmeye devam edelim, her ne şekilde olursa olsun.. — Robin Webb [2]
- Özgürlük konusunda bencil olmamak, insan indirgemeciliğine düşmemek bence önemlidir. Kafesteki hayvanın büyük özgürlük çırpınışı yadsınabilir mi? Bülbülün şakıması en değme senfoniyi geride bırakırken, bu gerçekliği özgürlük dışında hangi kavramla izah edebiliriz? Daha da ileri gidersek, evrenin tüm sesleri, renkleri özgürlüğü düşündürmüyor mu? İnsan toplumunun en derin ilk ve son köleleri olarak kadının tüm çırpınışları özgürlük arayışından başka hangi kavramla izah edilebilir? En derinlikli filozofların, örneğin Spinoza’nın, özgürlüğü cehaletten çıkış, anlam gücü olarak yorumlaması aynı kapıya çıkmıyor mu? — Abdullah Öcalan [5]
- Bu mücadele bizim için, kişisel isteklerimiz veya ihtiyaçlarımız için değildir. Bu mücadele, deney laboratuvarlarında acı çekmiş ve öldürülmüş, ve eğer bu cani endüstriyi durdurmazsak daha çok acı çekecek ve ölecek her hayvan içindir. İşkence edilerek öldürülmüşlerin ruhları adalet istiyor, yaşayanların haykırışları ise özgürlük için. Biz bu adaleti sağlayabiliriz ve bu özgürlüğü getirebiliriz. Hayvanların kimsesi yok, sadece biz varız. Onları yalnız bırakmayacağız. — Barry Horne [6]
- Eğer hayvan özgürlüğü hakkında ciddiysek, o zaman insan ve hayvan herkesin özgürlüğü için çalışmak zorundayız. Eğer feminizm konusunda ciddiysek, o zaman cinsiyet ayrımcılığını kınadığımız gibi tür ayrımcılığını da kınamak zorundayız. Başkaları baskı görürken hiç kimse özgür değildir. Ve eğer beraber çalışırsak, birbirinden farklı görünen mücadelelerin birbirine bağlı olduğunu anlarsak, işte o zaman, bir gün, özgür olabiliriz. — Pattrice Jones [7]
- Hayvan Özgürlüğü hareketinin görmek istediği dünya, özgür bir dünyadır. ALF veya ARM eylemcileri değildir terörist olanlar; teröristler bu dünyanın hükümetleridir. Gökler, okyanuslar ve toprak herkes için bedava-özgür olmalıdır. Gökler B52 uçaklarının değildir. Kartallar ve serçeler içindir. Okyanuslar nükleer denizaltılar için değildir. Balinalar ve balıklar içindir. Ve toprak tanklar geçsin gitsin diye değildir, bombalar toprakları havaya uçursun diye değildir. Bizim için ve diğer türlerden erkek ve kız kardeşlerimiz içindir. Ben özgür bir dünya görmek istiyorum. Irkı, cinsiyeti, veya türü ne olursa olsun özgür. Bütün canlıların barış ve huzur içerisinde yaşayabildiği bir dünya görmek istiyorum. — David Barbarash [8]
- Açık olalım: reform için değil devrim için mücadele ediyoruz; insancıl efendiler için değil köleliğin sona ermesi için mücadele ediyoruz. Hayvan özgürlüğü insan kulaklarının duyduğu en radikal fikri ilerilere taşıyor: hayvanlar bizim giysimiz, kaynaklarımız, yiyeceğimiz, eğlence araçlarımız değiller; onlar bizim amaçlarımız için değil kendi amaçları için varlar. — Steve Best [9]
- Hayvan hakları hareketi küresel bir çerçevede büyük bir yoğunluk gösteriyor, toplumda, etik ve insan bilincinde güçlü değişimler yaratıyor. Doğrudan eylem bölümleri her gün düzinelerce kez endüstrilere saldırı düzenliyor, İngiltere’de bu durum o kadar etkili ki ekonomiye her yıl milyarlarca pound zarar veriliyor, bugün artık uluslararası biyoteknoloji ve ilaç şirketleri para kaybediyorlar. İngiltere’deki doğrudan eylem düzenleyen anti-dirikesimci hareket bu yüzden El-Kaide’ye kıyasla ekonomi için daha büyük bir tehdit olarak algılanıyor. ABD’de ELF ve ALF en önemli iki “yerel terörizm” tehdidi olarak görülüyor, bunu FBI’ın terörizm tanımlarına inandığım için değil, hayvan özgürlüğünün şirketler ve tür ayrımcısı değerlere yönelik tehdidini göstermesi açısından söylüyorum. Hayvan hakları küresel anlamda sadece ilgi çekmekle kalmıyor, bu gerçekten de küreselleşmiş bir hareket, insan hakları hareketlerine kıyasla insan paradigmalarını daha radikal şekillerde değişime uğratıyor. Gerçekten de, etiği insanlarla sınırlayan insancıllıktaki hataları düzeltip etiği daha geniş bir ölçeğe yerleştiriyor. — Steve Best [10]
- Tarih boyunca pozitif toplumsal değişim yapmaya çalışan kişiler; huzur bozucu, terörist, isyancı, demagog olarak adlandırılmışlardır: Nelson Mandelaırkçılığa karşı geldi diye 27 sene hapsedildi, Dr. King tutuklandı, Gandi tutuklandı, iyi bir şeyler yapmaya çalışan herkes ya hapse atıldı ya öldürüldü ya da suikaste uğramıştır. aynısını veganizm aktivistlerine de yapıyorlar. Toplum ancak üzerinden zaman geçtikten sonra geriye bakıp onların ne kadar mükemmel işler yaptıklarını fark eder. İnanıyorum ki 50, 100, 200 yıl sonra insanlar hayvan özgürlüğüne de aynı gözle bakıp "bu insanlar dünyayı daha iyi bir yer yapmaya çalışıyorlardı" diyecekler. "Ezilmiş hayvanlara hak ettikleri özgürlüğü ve merhameti vermeye çalışıyorlardı" diyecekler. — Gary Yourofsky [11]
- ALF gönüllüleri hayata hürmet, saygı ve özgürlük duygusuyla öylesine dolular ki katıldığımız her bir ALF eyleminde, mazlum hayvan yakınlarımızın özgürlüğünü elde edebilmek için kendi özgürlüğümüzü beraberce riske atabiliyorduk. — Rod Coronado [12]
- Devrim, insan ve hayvan hakları ve özgürlük bir bütündür. — Emre Kongar [13]
- Bu ülkede çoğu insan para ve endüstrinin siyaset üzerindeki etkisinin farkında. Özellikle bu endüstride sözkonusu etkinin ortaya konduğunu açıkça görüyoruz. FBI’a göre hayvan hakları savunucularıyla çevre aktivistlerinin 1 Numaralı iç terör tehdidi sayıldıklarını öğrenmek pek çok insanı şoke edecektir. ... Bugün asıl onlar şirket kârlarını diğer tüm toplumsal hareketlerden daha fazla doğrudan tehdit ediyor. — Will Potter [14]
- Üniversitedeyken bazı aktivist etkinliklere katılmıştım, bundan dolayı hayvan deneylerine karşı olan bazı yerel gruplara yardım etmeye karar verdim. Bunun olumlu bir şey yapmak için güvenli bir yol olacağını düşünmüştüm ama tabii ki olabilecek en kötü şansa sahiptim ve hepimiz tutuklandık. Polis kanıt olarak elimde bildiri olan bu bulanık fotoğrafı çekti.
Tüm suçlamalarım düştü, fakat iki hafta sonra iki FBI ajanı kapımı çaldı ve bana eğer diğer protestocu gruplarla ilgili casusluk yapmazsam beni yerel terörist listesine koyacaklarını söylediler. Size şunu söylemek isterim ki, geri çekilmemiştim ama dehşete kapılmıştım ve korkum dindiğinde kafama bu olayın nasıl olduğu takıldı, nasıl hiç kimseyi incitmemiş bir hayvan hakları ve çevre aktivisti FBI'ın bir numaralı terörizm tehdidi olabilirdi. — Will Potter [15] - Hayvan hakları hareketini bir vakum içerisine koyamazsınız. Onu tarihsel bir bağlam içerisine koymalısınız. Bizler, insan olmayan ve hissetme yeteneğine sahip canlıların kendi iradelerine karşı konularak sömürülmemesi, esir edilmemesi, ve kötü bilim ve çıkar sağlamak amacıyla kimsenin aklının almayacağı bir şekilde işkenceye tabi tutulmaması için savaşıyoruz. — Jerry Vlasak [16]
- Diğer iğrençlikleri, korkunç bir şiddeti ve masum hayatların yok edilmesini son erdirmek için yapılan diğer tarihi hareketlere baktığımızda, buna Güney Afrika’daki ırk ayrımcılığına karşı yürütülen mücadele, ABD’de siyah kölelerin özgürlüklerine kavuşturulması, yerlilerin kendi kültürlerine sahip çıkma mücadelesi de dahil, şiddet her daim kullanıldı ve bu mücadelelerde kayıplar da verildi. İnsanlar petrol, para ve iktidar gibi tamamen saçma sapan sebepler yüzünden öldürüldü. Eğer ahlaki ve etik bir mücadelede, dünyada en çok ezilen, istismar edilen ve işkenceye uğrayan canlılar uğruna girişilen bu savaşta hiçbir kayıp yaşanmayacağını söylemek benim için tür ayrımcısı bir şekilde davranmak olur. Bunu istemiyorum, bu konuda destek de vermiyorum, ben sadece hayvan hakları hareketinin hırs ve çıkar sağlamak amacıyla hayvanların maruz bırakıldığı terör, istismar ve cinayetlere rağmen dünyanın gördüğü en barış yanlısı, en kendine dikkat eden hareket olduğunu söylüyorum. Eğer şans eseri hayvanlar için savaşanlar tarafından şiddet kulanılacak olursa, ya da kayıplar yaşanırsa bu duruma tarihsel bağlam ve perspektif içerisinde bakılmalı. — Jerry Vlasak [16]
- Hayvan özgürlüğü derken insan özgürlüğünden söz ettiğimiz gibi söz ediyoruz. Hiç kimse fiziksel nesneleri köleleştiremez, baskı altına alamaz ya da sömüremez; ne de bu nesneler özgür bırakılabilir, kurtarılabilir ya da özgürlüklerine kavuşturulabilir. Bu terimler ancak hissetme yeteneğine sahip organik yaşam formları için söz konusudur- yani zevk ve acı, mutluluk ya da ızdırap tecrübe edebilen canlılar için söz konusudur. İnsanın akıl ya da dil gücünü hayvan hayatının eşsiz niteliklerinden yukarıda tutan tür farklılıklarından ya da taraf tutan girişimlerden ayrı olarak insanlar ve hayvanlar hem zevk almak hem de acı çekebilmek anlamında ortak evrimsel kapasitelere sahiptir, ve bu manada tamamen eşittirler ya da aynıdırlar. — Steve Best [17]
- Şu ana dek hayvan özgürlüğü hareketinde Nat Turner ya da John Brown gibi isimler görmedik; ama ortaya çıkmaları belki de an meselesi, çıktıklarında da eylemlerinin haklı sebebini de beraberinde getirecekler. Ayrıca onlardan önce çabalayanlar da olmuş olacak. Mücadele gospeline göre: adalet yoksa, barış da yok. — Steve Best [17]
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ↑ Evrim Geçir ya da Öl: Çok Geç Olmadan Ahlâki İlkelliğimizi Ortadan Kaldırabilir miyiz?
- ↑ 2,0 2,1 Hayvan Özgürlüğü: Bedeli Ne Olursa Olsun
- ↑ 3,0 3,1 ALF: Son Özgürlük Hareketi
- ↑ ALF Sık Sorulan Sorular
- ↑ Abdullah Öcalan, Özgürlük Perspektifleri
- ↑ Barry Horne, cited in Best 2004, p. 91.
- ↑ Başkaları Ezilirken Hiç Kimse Özgür Olamaz
- ↑ Yeni Bir Dünya Yaratmak
- ↑ Bir Mücadele Günlüğünden Notlar
- ↑ YENİ BAŞLAYANLAR İÇİN: Hayvan Refahçılığı, Hayvan Hakları, Hayvan Özgürlüğü ve ALF
- ↑ Gary Yourofsky ile Özel Röportaj
- ↑ ALF’i Savunuyorum Çünkü…
- ↑ Twitter resmi hesabı
- ↑ Gezegeni Kurtarmak – Her Öğünde Biraz
- ↑ Şiddet içermeyen eylemleri yasadışı hale getiren şok hareket
- ↑ 16,0 16,1 Kim Korkar Jerry Vlasak’tan?
- ↑ 17,0 17,1 Yeni Kölelik Karşıtlığı: Kapitalizm, Kölelik ve Hayvan Özgürlüğü